AKADEMIA FILMU AWANGARDOWEGO III

SEM. zimowy 2021/2022

Akademia filmu awangardowego III to nowy fakultet dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i wszystkich zainteresowanych filmem i sztuką współczesną. Zajęcia obejmują projekcje filmów legendarnych twórców m.in.: Kennetha Angera, Barbary Hammer, Julie Dash, Mai Deren, Marie Menken, Jonasa Mekasa, Laury Mulvey i Petera Wollena, Steiny i Woody’ego Vasulków, Dawida Wojnarowicza. Mają na celu zwiększenie świadomości wpływu tradycji awangardy filmowej na formy wyrazu obecne we współczesnym filmie, w tym szczególnie w filmie dokumentalnym, budowanie kompetencji odbioru sztuki współczesnej.

Program Akademii filmu awangardowego 3 obejmuje w znacznej mierze zagadnienia, które nie zostały wyczerpane we wcześniejszych częściach cyklu (1 i 2), oraz filmy niepokazywane do tej pory w ramach zajęć. Program obejmuje jednocześnie klasykę awangardy filmowej, pozwalając dołączyć do cyklu także uczestnikom i uczestniczkom, którzy i które nie brali do tej pory udziału w zajęciach. Akademia filmu awangardowego III jest drugą częścią programu Akademii filmu awangardowego, składającego się z dwóch semestralnych cykli, które obejmują zagadnienia historii filmu awangardowego – od lat 40. do czasów najnowszych.

Prowadzący zajęcia: Sebastian Cichocki, Paulina Haratyk, prof. dr hab. Ryszard W. Kluszczyński, dr Marika Kuźmicz, dr Krystyna Mazur, Antoni Michnik, dr Magdalena Podsiadło, prof. dr hab. Małgorzata Radkiewicz, Karol Radziszewski, dr Gabriela Sitek

W ramach Akademii filmu awangardowego 3 studenci będą mogli nie tylko wysłuchać wykładów ekspertów i ekspertek poszczególnych dziedzin filmu awangardowego oraz zapoznać się z filmami ujętymi w programie zajęć, ale także zapisać się na jedną z wizyt studyjnych zorganizowanych w warszawskich galeriach sztuki współczesnej podejmujących zagadnienia awangardy filmowej. Zapisy na poszczególne wizyty studyjne będą prowadzone po rozpoczęciu zajęć.

INFORMACJE OGÓLNE:

Miejsce i czas  projekcji:  Pierwsze zajęcia odbędą się 7 października 2021. Wszystkie zajęcia odbywają się w czwartki – wskazane w harmonogramie zajęć. Wykłady i projekcje będą odbywały się w kinie Elektronik (Generała Zajączka 7, 01-518 Warszawa). W grudniu 2021 zajęcia są organizowane w trybie zdalnym.

Zajęcia rozpoczynają się o godzinie 17.00 i trwają ok. 3 godziny – w zależności od długości filmu. W kilku przypadkach, kiedy czas projekcji jest krótszy niż 120 min., zajęcia skończą się wcześniej.

Grupa dla osób zapisanych na zajęcia na Facebooku: https://www.facebook.com/groups/428356811368459/

Liczba ECTS dla studentów Wydziału Zarządzania Kulturą Wizualną:

studenci studiów I stopnia (licencjackich): 3 pkt ECTS

studenci studiów II stopnia (magisterskich): 4 pkt ECTS

Karnet: Studenci, chcący uczestniczyć w zajęciach i uzyskać z nich zaliczenie, zobowiązani są do rejestracji na zajęcia w systemie Akademus.asp.waw.pl oraz wykupienia semestralnego karnetu, którego cena wynosi 100 zł

Dopiero po rejestracji należy wykupić karnet, który jest biletem wstępu na zajęcia.

Na zajęcia mogą zapisać się także osoby spoza Akademii. Zapisy: akademiafilmuawangardowego@gmail.com Warunkiem uczestniczenia w zajęciach jest wykupienie karnetu w cenie 100 zł.

Opłatę za karnet należy wpłacić na konto - po rejestracji w systemie Akademus.asp.waw.pl lub otrzymaniu potwierdzenia zapisania na zajęcia:

Fundacja Okonakino

Alior Bank: 52 2490 0005 0000 4530 5448 0263

Prosimy o wpisanie w tytule: Akademia filmu awangardowego oraz imienia i nazwiska osoby, która będzie uczęszczała na zajęcia (przykładowo: Akademia filmu awangardowego Jan Kowalski).

Będziemy wdzięczni za przesłanie potwierdzenia przelewu na adres: akademiafilmuawangardowego@gmail.com

Pula nieodpłatnych karnetów zostanie rozdysponowana przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Szczegóły dotyczące ubiegania się o bezpłatny karnet z powodu trudnej sytuacji materialnej znajdują się pod tym linkiem: https://artmuseum.pl/pl/news/akademia-filmu-awangardowego-iii

WARUNKI ZALICZENIA:

1. Ocena ciągła: bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność (10/100)

2. Przygotowanie recenzji / relacji / eseju w związku z wizytą studyjną w jednej z warszawskich galerii (10/100)

3. Końcowe zaliczenie pisemne 60/100

Warunkiem zaliczenia zajęć będzie napisanie eseju na 4-5 znormalizowanych stron w Wordzie na temat wcześniej uzgodniony z koordynatorką zajęć. Temat należy przesłać do koordynatorki do ostatnich zajęć przewidzianych w semestrze na adres: gabriela.sitek@gmail.com

4. Kontrola obecności (20/100)

Wymagana jest obecność na więcej niż połowie zajęć. Dopuszczalne są dwie nieobecności. W przypadku każdej kolejnej Uczestnik / Uczestniczka zajęć zobowiązana jest napisać recenzję lub esej o wybranym filmie – na uzgodnienie wcześniej z koordynatorką temat, na którego projekcji był Uczestnik / Uczestniczka zajęć. Objętość: maksymalnie 3000 znaków. Termin nadsyłania: ostatnie zajęcia w semestrze.

Więcej o zajęciach:

Program Akademii filmu awangardowego III przybliża twórczość prekursorki amerykańskiej awangardy filmowej Mai Deren. Uczestnicy zajęć zapoznają się filmami „At Land” (1944) oraz “Meditation on Violence” (1948) tej twórczyni. Sylwetka awangardzistki zostanie przybliżona także za pomocą filmu dokumentalnego „W zwierciadle Mai Deren” (“In the Mirror of Maya Deren”) Martiny Kudláček (2002). Studenci zapoznają się z zagadnieniem autobiografizmu filmowego na przykładzie twórczości Marie Menken („Glimpse of the Garden”, 1957; „Notebook” 1962-1963, “Go! Go! Go!”, 1962-1964) i Jonasa Mekasa ( „Out-Takes from the Life of Happy Man” 2012). Program zajęć obejmuje zagadnienie związku kina amatorskiego z awangardą filmową, kinem własnym, „home movies” i wideodziennikiem. W ramach tych zajęć zostaną pokazane filmy zrealizowane przez nieprofesjonalnych twórców oraz filmowe prace Wilhelma Sasnala.

Zagadnienie queerowej ekspresji awangardy filmowej zostanie przedstawione w ramach zajęć na przykładzie twórczości Kennetha Angera (“Fireworks”, 1947) i Dawida Wojnarowicza (“Beautiful People”, 1987). Uwaga zostanie poświęcona filmowych eksperymentom Barbary Hammer – zarówno wczesnemu okresowi twórczości tej artystki, projektom, w których wykorzystane zostały archiwalne materiały filmowe jak i ostatniemu etapowi twórczości reżyserki.

W programie zajęć zostało ujęte zagadnienie filmów w środowisku Fluxusu wobec nowych mediów. Temat krytyki kina przyjemności wzrokowej zostanie przedstawiony szczególnie na przykładzie awangardowej twórczości Laury Mulvey i Petera Wollena („Riddles of the Sphinx”, 1977). Ten aspekt filmu awangardowego zostanie wyeksponowany także w ramach zajęć dotyczących dokonań pionierek światowej sztuki wideo – m.in. Mako Idemitsu, Shigeko Kuboty. Przyjrzymy się także podejściu do medium wideo prezentowanego w pracach czesko-islandzkiego małżeństwa artystów związanych z nowojorskim środowiskiem artystycznym Steiny i Woody’ego Vasulków.

Problematyka postkolonialna w awangardowej twórczości filmowej zostanie ukazana na przykładzie filmu “Illusions” Julie Dash (1983), a także filmu dokumentalnego nawiązującego do tradycji awangardy filmowej „I Am not Your Negro” Raoula Pecka (2016). Powiązania filmu dokumentalnego i awangardy zostaną sproblematyzowane w ramach zajęć dotyczących zagadnienia kina found footage (“Dawson City: Frozen Time” Billa Morrisona, 2017). Uczestnicy zajęć zapoznają się z twórczością Josepha Beuysa za pomocą filmu dokumentalnego “Beuys” Andresa Veiela (2017).

Wizyty studyjne w warszawskich galeriach

Osoby biorące udział w Akademii filmu awangardowego 3 będą mogły zapisać się na jedną z wizyt studyjnych zorganizowanych w warszawskich galeriach sztuki współczesnej podejmujących zagadnienia awangardy filmowej. Zapisy na poszczególne wizyty studyjne będą prowadzone po rozpoczęciu zajęć. Wszystkie spotkania będą rejestrowane - tak, aby mogli się z nimi zapoznać wszyscy zainteresowani.

Harmonogram wizyt studyjnych:

wtorek 19 października, godz. 17.30 | Prezentacja projektu Secondary Archive | Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki, sala edukacyjna (pl. Małachowskiego 3, 00-916 Warszawa)

Projekt Secondary Archive, realizowany przez Fundację Katarzyny Kozyry, zaprezentują Agata Cieślak i Katarzyna Kozyra

wtorek 9 listopada, godz. 17.30 | Prezentacja działalności Queer Archives Institute | BWA Warszawa (ul. Marszałkowska 34/50/666, 00-554 Warszawa)

Działalność Queer Archives Institute przedstawi Karol Radziszewski.

wtorek 23 listopada, godz. 17.30 | Prezentacja działalności Fundacji Arton | Fundacja Arton (ul. Foksal 11, 00-372 Warszawa)

Działalność Fundacji Arton przedstawi dr Marika Kuźmicz

wtorek 21 grudnia, godz. 17:30 online | Prezentacja działalności Fundacji Profile

Działalność Fundacji Profile przedstawi Bożena Czubak

Podstawowe lektury:

• A. Pitrus, „Film awangardowy w latach 1930–1959”, w: „Kino klasyczne. Historia kina”, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, t. 2, red. T. Lubelski, I. Sowińska, R. Syska, Kraków 2011, s. 549-66

• A. Pitrus, „Film awangardowy w latach 1960-1980”, w: „Kino epoki nowofalowej. Historia kina”, t. 3, red. T. Lubelski, I. Sowińska, R. Syska, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2015, s. 659-685

• A. Pitrus, „Film awangardowy i sztuka wideo końca wieku”, w: „Kino końca wieku. Historia kina”, t. 4., pod red. T. Lubelski, I. Sowińska, R. Syska, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2019, s. 867-899

• P. A. Sitney, „Visionary Film: The American Avant-Garde 1943-2000”, Oxford University Press, New York 2002

Lektury zalecane:

• M. Przylipiak, „Poetyka kina dokumentalnego”, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku, Gdańsk-Słupsk 2004

• M. Radkiewicz, „»Władczynie spojrzenia«. Teoria filmu a praktyka reżyserek i artystek”, korporacja ha!art, Kraków 2010

• „Wideo w sztukach wizualnych”, pod red. R. W. Kluszczyńskiego, T. Załuskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Galeria Labirynt, Łódź-Lublin 2018

• „Reżyserki kina. Tradycja i współczesność”, pod red. M. Radkiewicz, Rabid, Kraków 2005

• M. Podsiadło, „Autobiografizm filmowy jako ślad podmiotowej egzystencji”, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2013

• L. Mulvey, "Do utraty wzroku. Wybór tekstów", pod red. Kamili Kuc, Lara Thompson, korporacja ha!art, Era Nowe Horyzonty, Kraków-Warszawa 2010

Kuratorzy: dr hab. Łukasz Ronduda, dr Gabriela Sitek

Współpraca: Katarzyna Karwańska

Identyfikacja wizualna: Marta Lissowska

Obieg i przygotowanie kopii: Michał Rogalski

Koordynacja: dr Gabriela Sitek, kontakt: gabriela.sitek@gmail.com

Organizatorami Akademii filmu awangardowego są: Fundacja Okonakino i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Akademia filmu awangardowego jest współfinansowana przez m.st. Warszawa.

Partnerami projektu są: Kino Elektronik, Akademia Dokumentalna, Against Gravity, Festiwal Filmowy Millennium Docs Against Gravity, Uniwersytet Warszawski, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki, Fundacja Arton, Fundacja Profile, Goethe-Institut. Patronat medialny nad Akademią filmu awangardowego objęło Radio Kampus.

14 października 2021 (czwartek), godz. 17.00-20.00

Amerykańska awangarda. Marie Menken, Stan Brakhage, Jonas Mekas – przypadki autobiograficzne

Prowadząca zajęcia: dr Magdalena Podsiadło

Filmy zaprezentowane w bloku:

“Glimpse of the Garden”, reż. Marie Menken, 1957, 4’

“Notebook”, reż. Marie Menken, 1962-1963, 10’

“Go! Go! Go!”, reż. Marie Menken, 1962-1964, 11’30

“Ścinki z życia szczęśliwego człowieka” („Out-Takes from the Life of Happy Man”), Jonasa Mekasa, 2012, 68’

13 stycznia 2021 (czwartek) , godz. 17.00-20.00

Twórczość Josepha Beuysa i jego współczesny obraz w filmie dokumentalnym

Prowadzący zajęcia: Sebastian Cichocki

Zaprezentowany film:

„Beuys. Sztuka to rewolucja” (“Beuys”) Andresa Veiela, Niemcy 2017, 107 min.

ZAPISY WIZYT STUDYJNYCH

wtorek 19 października, godz. 17.30 | Prezentacja projektu Secondary Archive | Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki, sala edukacyjna (pl. Małachowskiego 3, 00-916 Warszawa)

Projekt Secondary Archive, realizowany przez Fundację Katarzyny Kozyry, zaprezentują Agata Cieślak i Katarzyna Kozyra

wtorek 9 listopada, godz. 17.30 | Prezentacja działalności Queer Archives Institute | BWA Warszawa (ul. Marszałkowska 34/50/666, 00-554 Warszawa)

Działalność Queer Archives Institute przedstawi Karol Radziszewski.

wtorek 23 listopada, godz. 17.30 | Prezentacja działalności Fundacji Arton | Fundacja Arton (ul. Foksal 11, 00-372 Warszawa)

Działalność Fundacji Arton przedstawi dr Marika Kuźmicz

wtorek 21 grudnia, godz. 17:30 online | Prezentacja działalności Fundacji Profile

Działalność Fundacji Profile przedstawi Bożena Czubak