WYMIARY WOLNOŚCI W KINOWYCH KADRACH

SEM. LETNI 2020/2021 - zajęcia online

WOLNI SŁUCHACZE - ZAPISY NA MAILA KLAUDIA@AGAINSTGRAVITY.PL

ZE WZGLĘDU NA OGRANICZENIA LICENCYJNE DOSTĘP DO ZAJĘĆ MOŻLIWY JEST WYŁĄCZNIE NA TERENIE POLSKI.

Przedmiot ogólnouniwersytecki na Uniwersytecie Warszawskim. Semestr letni 2020/2021, zajęcia online.

Dostęp do filmów możliwy wyłącznie na terenie Polski!

Celem przedmiotu jest odpowiedź na pytania:

Jakie znaczenie ma wolności jak można ją odczytywać w zdawałoby się wolnym świecie, a zwłaszcza w kraju, który opowiada siebie poprzez walkę o wolność? Na jakim poziomie liczy się wolność: narodu, rodziny, jednostki? Czy wolność to swoboda i może jej być za dużo? Czy normy nas krępują, czy dają nam wolność? Czy to łamanie norm, czy raczej świadomy wybór tych norm? Filmy opisują współczesną kondycję człowieka w kontekście jego zmagań z definiowaniem wolności, jej uznaniem możliwościami i praktyki. Jak może być wolna jednostka w zbiorowości? Czy trzeba być świadomym własnej wolności? Czy można być wolnym od społeczeństwa? Do czego jest się wtedy wolnym? Czy życie bez celu jest wolne? Czy mogę być wolny rezygnując ze swej wolności?

Pokaż przedmiot w systemie USOS

INFORMACJE OGÓLNE:

Miejsce i czas projekcji: Zajęcia będą odbywać się online. Uczestniczki i Uczestnicy będą otrzymywać dostęp do filmów i wykładów online.

• Wykłady będą odbywać się zgodnie z poniższym harmonogramem zajęć w środy o godz. 17:30 na żywo. Wykłady nie będą rejestrowane i nie będą udostępniane po zakończeniu. Należy w nich uczestniczyć w czasie rzeczywistym.

• Filmy będą udostępniane na platformie vod.mdag.pl. Prosimy o zarejestrowanie się na platformie na mail podany w USOS. Po wykupieniu dostępu do zajęć każda osoba otrzyma unikalny kod umożliwiający dostęp do filmów. Filmy będą udostępniane co tydzień (o północy ze środy na czwartek film na następny tydzień - aby mieć możliwość obejrzenia filmu przed środowym wykładem) - z możliwością jednorazowego odtworzenia w ciągu 7 dni (do środy do 23:59, o północy udostępni się kolejny film zgodnie z harmonogramem zajęć). Od momentu kliknięcia “Odtwórz” będzie 12h na dokończenie oglądania filmu.

• Dostęp do filmów możliwy wyłącznie na terenie Polski!

• Na pierwszy wykład zapraszamy 24.02.2021 r. Pierwszy film będzie udostępniony od poniedziałku 22.02.2021 r. do niedzieli 28.02.2021 r. Od 01.03 na tydzień będzie udostępniony kolejny film z programu itd.

  *** Od trzeciego filmu, zgodnie z prośbą osób uczestniczących w zajęciach, zmieniamy okres dostępu do filmów - od środy do środy, aby wszyscy mieli tydzień na obejrzenie filmu przed wykładem***

• Obecność na zajęciach zaliczana jest zarówno uczestnictwem w wykładzie live (w środy o godz. 17:30, uczestnictwo w wykładzie może być potwierdzane udziałem w ankiecie od Prowadzącego) oraz obejrzeniem filmu (w ciągu 7 dni dostępności danego filmu, w dogodnym dla siebie momencie).

• Rejestrując się/opłacając karnet na zajęcia po zakończeniu okresu dostępności danego filmu rozumiesz i akceptujesz, że nie będzie on już dostępny.

Liczba ECTS: 4

E-karnet: Studenci, chcący uczestniczyć w zajęciach i uzyskać z nich zaliczenie, zobowiązani są w pierwszej kolejności do rejestracji na zajęcia w systemie USOS, a następnie wykupienia semestralnego dostępu, którego cena wynosi 150 zł.

E-karnety należy opłacić przed rozpoczęciem zajęć przelewem na konto na poniższe dane:

AGAINST GRAVITY SP. Z O. O.
ul. Bukowińska 26c/12
02-703 Warszawa
nr konta Alior Bank: 52 2490 0005 0000 4610 3977 6440
W tytule przelewu: WWKK ONLINE LATO 2020/2021 IMIĘ I NAZWISKO

UWAGA! Samo opłacenie dostępu (e-karnetu) nie gwarantuje miejsca na liście uczestników zajęć. Osoby chcące uzyskać zaliczenie z przedmiotu muszą w pierwszej kolejności zarejestrować się na zajęcia w systemie USOS. Dopiero po rejestracji należy opłacić e-karnet.

Kod dostępu zostanie wysłany po zaksięgowaniu płatności.

Istnieje możliwość wykupienia e-karnetu bez rejestracji w USOS, żeby uczestniczyć w zajęciach jako wolny słuchacz.

UWAGA! Wolni słuchacze zapisują się na zajęcia mailowo - wysyłając zgłoszenie na adres: klaudia@againstgravity.pl

Prowadzący: dr hab. Jacek Wasilewski (ID UW), kontakt: kadrywolnosci@gmail.com (w sprawach zaliczeniowych)

Koordynatorka: Klaudia Gniady (Akademia Dokumentalna), klaudia@againstgravity.pl

Kontakt w sprawach organizacyjnych oraz w razie ewentualnych problemów technicznych z playerem: Karolina Konwalik (Akademia Dokumentalna), karolina@againstgravity.pl

(W razie problemów technicznych należy załączyć zrzutu ekranu z błędem/widokiem, który się wyświetla)

Zachęcamy do dołączenia do facebookowej grupy przedmiotu, gdzie również mogą znaleźć się odpowiedzi na nurtujące Was pytania.

WARUNKI ZALICZENIA:

• OBECNOŚĆ NA ZAJĘCIACH

Maksymalna ilość nieobecności, którą można mieć na zajęciach to TRZY (niezależnie od tego, czy są usprawiedliwione czy nie) - pierwsze DWIE bez konsekwencji; kolejna musi być odrobiona recenzją*.

Większa liczba nieobecności skutkuje brakiem możliwości zaliczenia przedmiotu.

Obecność na zajęciach zaliczana jest zarówno uczestnictwem w wykładzie live (które będą odbywały się na platformie Zoom w środy o godz. 17:30, uczestnictwo w wykładzie może być potwierdzane udziałem w ankiecie od Prowadzącego), jak i obejrzeniem filmu (każda osoba uczestnicząca w zajęciach otrzymuje unikalny kod umożliwiający dostęp do filmów, dzięki któremu pod koniec semestru będziemy mieć możliwość weryfikacji odtworzeń i tym samym sprawdzenia Waszych obecności. Film można obejrzeć w ciągu 7 dni dostępności danego tytułu w dogodnym dla siebie momencie).

*Recenzje odrabiające nieobecność: Aby odpracować nieobecność, należy napisać krótką (0,5-1 str) recenzję na temat wybranego filmu z programu zajęć, na którego projekcji się było - w kontekście wolności. Recenzja może dotyczyć filmu pominiętego z powodu nieobecności, ale z braku możliwości dotarcia doń, może być to inny film obejrzany podczas zajęć. Istotne jest zawarcie kontekstu. Pracę należy wysłać na adres: kadrywolnosci@gmail.com

• PRACA ZALICZENIOWA

Praca zaliczeniowa ma być przygotowana w formie prezentacji. Należy w obszarze, o którym mówią dane filmy, opisać zagrożenia wolności w kontekście studiowanego kierunku (3 slajdy + bibliografia) – maja to być własne odniesienia, własne obserwacje z realnego świata.
Prosimy o przygotowanie i wysłanie 3-slajdowej prezentacji w pdf na koniec zajęć. Na slajdzie – poza tytułem filmu, w kontekście tematyki którego zaistniała – ma się znaleźć opis przypadku/zjawiska/wydarzenia/obiektu/procesu oraz do jakiego rodzaju wolności/ograniczeń wolności/barier/konwencji/schematów myślenia odnosi się prezentowana treść.

Uwaga - jeśli na slajdzie będą odniesienia do innych źródeł (artykuły, książki, zdjęcia, wydarzenia, teksty) - ważne żeby znalazło się również wyraźne zaznaczenie nawiązania do nich (link/przypis) - w przeciwnym wypadku będzie to traktowane jako błąd, zaniechanie lub plagiat. Konkretne dane i źródła, ujęte w formie bibliografii (autor, tytuł, strona, miejsce, rok wydania).

TERMIN: Prace należy przesyłać najpóźniej do 20.06.2021 r. Jest to ostateczny termin przyjmowania prac (nie ma terminów I i II, jest tylko deadline). Prace przysłane po tym terminie nie będą sprawdzane.

Prace należy wysyłać na adres: kadrywolnosci@gmail.com

24.02.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Wolność słowa

Film: Pod opieką wiecznego słońca

Under the Sun, reż. Witalij Manski, Łotwa/Niemcy/Czechy/Korea Północna 2015, 106 min

Wyobraźmy sobie idealne życie w idealnym kraju. Idealni ludzie mieszkają w idealnych apartamentach. Pracują w idealnych miejscach pracy, a ich życie i świat porządkują idealne instytucje w idealny sposób. To oficjalny obraz Północnej Korei, która według koreańskiej propagandy jest najszczęśliwszym krajem na świecie. 

Ceniony rosyjski reżyser Witalij Manski spędził rok w Korei Północnej, dokumentując życie przeciętnej rodziny i tym samym mechanizm funkcjonowania tamtejszej indoktrynacji. W dniu urodzin Kim Ir-Sena ośmioletnia Zin-mi, podobnie jak setki innych dzieci, dołączy do Koreańskiej Unii Dzieci, stanowiącej ekwiwalent młodzieżówek komunistycznych. Zin-mi uczęszcza do najlepszej szkoły w Pjongjang. Uczestniczy w niekończących się lekcjach historii traktujących o chwalebnych zwycięstwach Korei Północnej nad „japońskimi najeźdźcami” i „amerykańskimi tchórzami”. Jej ojciec jest inżynierem i pracuje w zakładzie produkującym ubrania. Matka zarabia na życie w fabryce mleka. Oboje pracują w miejscach, które choć mają narzucone produkcyjne cele, rutynowo przekraczają narzucone przez państwo normy. Wieczorem wszyscy troje zbierają się w lśniącym nowoczesnym apartamencie, śmiejąc się i wymieniając patriotycznymi sloganami nad stołem pełnym pysznego jedzenia. Socjalistyczny raj w pełnej krasie. Wszyscy troje są częścią idealnego koreańskiego społeczeństwa, żyjącego w wiecznych promieniach słońca – symbolu wielkiego wodza ludu Kim Ir-Sena.

Prawdziwa rzeczywistość jest jednak daleka od tego obrazu. Choć początkowo reżyser stara się podążać słonecznym tropem utopijnej fantazji, to z czasem prawda zaczyna stopniowo się z niej wytrącać. Wkrótce staje się jasne, że to władza reżyseruje każdą scenę, narzucając wszystko, łącznie z ludzkimi reakcjami. Całość okazuje się przerażającą choreografią oszustwa, równie surrealistyczną, co złowrogą, a my mamy wrażenie, że oglądamy nową wersję „The Truman Show”.

03.03.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Wolność słowa

film: Sonita

Sonita, reż. Rokhsareh Ghaem Maghami, Iran/Niemcy/Szwajcaria 2015, 91 min

Sonita to młoda utalentowana raperka, której ojcem z powodzeniem mógłby być Michael Jackson, a matką Rihanna. I choć dziś jest znana na całym świecie, jej rodzina zaplanowała dla niej zupełnie inną przyszłość. Sonita z pochodzenia jest Afganką. W wieku 10 lat po raz pierwszy stała się przedmiotem transakcji małżeńskiej, zorganizowanej przez rodziców w celu zdobycia posagu dla jej brata. Do małżeństwa co prawda nie doszło, a ona sama nie wiedziała, co tak naprawdę miało się wydarzyć, ale już wówczas nabrała lęku przed ślubem. Nie ona jedna. Według Afghanistan Independent Human Rights Commission przynajmniej 15% Afganek wychodzi za mąż przed ukończeniem 15. roku życia.

W wieku 8 lat Sonita z rodzicami przeniosła się do Iranu, uciekając przed szalejącą w Afganistanie wojną. Nie miała legalnych dokumentów, więc nie mogła chodzić do szkoły, ale mimo to nauczyła się pisać i czytać, zaczęła tworzyć poezję, ale przede wszystkim zaczęła słuchać hip-hopu. Eminem to pierwszy raper, którego poznała i choć nie rozumiała jego tekstów, zdała sobie sprawę, że w ten sam sposób może opowiedzieć o swoim życiu. Zaczęła pisać piosenki i postanowiła nawiązać współpracę ze studiem nagrań. W Iranie kobiety nie mogą śpiewać bez zgody władz, ale z pomocą zaprzyjaźnionych producentów udało jej się nagrać kilka utworów. Wtedy właśnie, po trzech latach rozłąki, matka Sonity, która wcześniej wróciła do Afganistanu, odwiedziła ją w Teheranie. Oznajmiła szesnastolatce, iż musi wrócić do rodzinnego kraju, gdyż jej brat potrzebuje 7000 dolarów posagu, a na jej transakcji małżeńskiej można zarobić aż 9000 dolarów.

Film jest nie tylko poruszającym portretem młodej dziewczyny za wszelką cenę walczącej o swoją wolność, ale także punktem wyjścia dla dyskusji na temat stosunku reżysera do filmowanego przez siebie tematu. Pojawia się tu wiele zaskakujących zwrotów akcji, a sama reżyserka zdecydowała się nawet zapłacić matce Sonity, aby raz na zawsze uwolnić ją od wymuszonego małżeństwa.

10.03.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Kobiety

film: Ewa nie chce spać

Searching Eva, reż. Pia Hellenthal, Niemcy 2019, 84 min

Dwudziestoparoletnia Eva Collé to modelowa współczesna osobowość medialna, której życie przypomina wiecznie zmieniający się artystyczny projekt. Od kiedy skończyła 14 lat dzieli się swoim życiem w sieci. W obecności kamery czuje się bardzo swobodnie, także podczas seksu. Jako 17-latka opuściła swój dom we włoskim miasteczku i ruszyła do Berlina, gdzie mieszka do tej pory..

Publikuje w sieci wpisy na temat niekonwencjonalnego życia, jakie prowadzi. Przybiera różne maski i ciągle odkrywa siebie na nowo. Jest poetką, włóczęgą, mieszkanką Berlina, feministką, modelką, kochającą dziewczyną, pracownica seksualną. Film opowiada o dorastającej dziewczynie, która nigdy nie stoi w miejscu i której życie przypomina wieczny spektakl. Jest jak osobisty pamiętnik, który nie stawia jednak widza w niewygodnej pozycji podglądacza - Eva nie ma przecież nic do ukrycia.

17.03.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Kobiety

film: Cała przyjemność po stronie kobiet

#Female pleasure, reż. Barbara Miller, Szwajcaria/Niemcy 2018, 97 min

Czego pragnie kobieta? Kim jest kobieta? – to jedne z najczęściej dyskutowanych tematów we współczesnej kulturze. Jednak odpowiedź jest o tyle paradoksalna, że w zdecydowanej większości udzielają jej mężczyźni. Dlatego też wciąż istnieje przyzwolenie na kulturę gwałtu, podrzędność kobiet w strukturach władzy największych religii, przekonanie o obsceniczności wizerunku waginy w przestrzeni publicznej (wobec całkowitej neutralności penisa) czy instytucję obrzezania kobiet. Na całym świecie miliony kobiet są wciąż okaleczane, gwałcone, molestowane czy karane, bo to mężczyźni decydują w ich imieniu. Dlatego reżyserka oddaje głos kobietom.

Rokudenashiko, japońska artystka, staje przed sądem za wydruki 3D swojej waginy. Deborah Feldman, ucieka wraz ze swoim synem z ortodoksyjnej społeczności chasydów na Brooklinie, by móc decydować o swoim losie. Leyla Hussein prowadzi w Londynie warsztaty dla sudańskich kobiet, by uświadomić im piekło, na jakie skazują swoje córki. Doris Wagner opowiada o molestowaniu przez księdza. Vithika Yadov uświadamia młodych Hindusów o kobiecej przyjemności seksualnej. Te kobiety wypowiedziały posłuszeństwo patriarchatowi.

24.03.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Kobiety

film: Podziemne państwo kobiet

Underground Women’s State, reż. Anna Zdrojewska, Claudia Snochowska-Gonzalez, Polska 2009, 42 min

„Podziemne państwo kobiet” to obraz polskiej rzeczywistości, w której ustawa antyaborcyjna funkcjonuje tylko na papierze. Osiem kobiet, które dokonały nielegalnej aborcji, zdecydowało się na pierwszą w Polsce publiczną opowieść o swoim doświadczeniu.

W Polsce od 1993 roku obowiązuje ustawa antyaborcyjna, na mocy której przerywanie ciąży z przyczyn społecznych jest zakazane. Tymczasem liczba aborcji dokonywanych w Polsce nielegalnie jest szacowana nawet na 200 tysięcy rocznie. Dostęp do bezpiecznego zabiegu przerwania ciąży jest w dużej mierze kwestią pieniędzy.

Mimo tak częstych nielegalnych zabiegów przerywania ciąży nie rodzi się w Polsce ruch dążący do zmiany prawa. Autorki filmu próbują odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tak się dzieje, cofając się do rzeczywistości z początków lat 90. i odsłaniając bezsilność ruchu obywatelskiego wobec politycznych targów. O komentarze zwracają się do czołowych działaczek ruchu pro-choice, reprezentantek różnych generacji: Kazimiery Szczuki, Katarzyny Bratkowskiej, Ewy Dąbrowskiej-Szulc, Marii Jaszczuk, Kingi Jelińskiej, Rebeki Gomperts, Wandy Nowickiej i Małgorzaty Tarasiewicz.

"Podziemne państwo kobiet” ma stać się słyszalnym głosem za prawem kobiet do podejmowania decyzji o swoim życiu. Liczymy na otwarcie publicznej debaty, w czasie której wyłoni się ruch obywatelski działający na rzecz zmiany ustawy.

31.03.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Demokracja

film: Ave satan?

Hail Satan?, reż. Penny Lane, USA 2019, 95 min

Film bez uprzedzeń przedstawia jeden z najbardziej kontrowersyjnych i zagadkowych ruchów religijnych w historii USA, który w ciągu zaledwie pięciu lat rozrósł się i skupia dziś ponad 100 000 członków na całym świecie. Poznajemy enigmatycznego przywódcę Szatańskiej Świątyni Luciena Greavesa, który na telefonie ma przyklejoną naklejkę „Fuck Donald Trump” i wzywa do rewolucji mającej uratować duszę Amerykanów. Dla członków Świątyni, Szatan jest symbolem wolności, buntu i myślenia przyszłościowego.

Działający w mediach społecznościowych członkowie ruchu organizują serię publicznych akcji propagujących wolność religijną i kwestionujących uwikłane w korupcję autorytety. W Arizonie zainicjowano kampanię „Menstruuj z Szatanem”, która gromadziła kobiece produkty higieniczne dla lokalnych schronisk. Wymyślono również After School Satan Club, który stanowi alternatywę dla chrześcijańskich programów w szkołach publicznych. Świątynia przyciąga przedstawicieli zróżnicowanych pod względem koloru skóry, tożsamości płciowych i przekonań. Film w dowcipny i jednocześnie prowokujący do myślenia sposób przedstawia często źle rozumianych outsiderów, których niezachwiane zaangażowanie na rzecz społecznej i politycznej sprawiedliwości dało siłę tysiącom ludzi na całym świecie.

07.04.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Demokracja

film: Wierzymy w dinozaury

We Believe in Dinosaurs, reż. Clayton Brown, Monica Long Ross, USA 2019, 85 min

Dinozaury żyły w tym samym czasie co ludzie, świat powstał w jednym momencie kilka tysięcy lat temu, zaś biblijny potop i arka Noego to po prostu historyczne fakty. Brzmi absurdalnie? Miliony Amerykanów odwiedza co roku dwie flagowe instytucje, które prężnie rozwijają ruch kreacjonistyczny – Muzeum Kreacjonizmu i ogromną arkę, będącą podobno dokładnym odwzorowaniem tej opisanej w Biblii. Kreacjoniści od wielu lat tworzą alternatywny, pseudonaukowy świat, traktujący Biblię jako źródło historyczne, w którym zostały opisane autentyczne wydarzenia. Argumentują, że nie mogą traktować swojej wiary wybiórczo, gdyż jeśli podważą choć jeden fakt opisany w Piśmie Świętym, cały ich system wiary legnie w gruzach. 

To ziarno trafia na podatny grunt – już 38% Amerykanów wierzy, że świat powstał tak, jak to opisano w Biblii, a wiceprezydent zapytany na wizji, czy wierzy w ewolucję, plącze się w zeznaniach. Bohaterami filmu są zarówno kreacjoniści odsłaniający tajniki swojej pracy i opowiadający o głębokiej wierze, jak i ludzie, którzy podejmują z nimi nierówną walkę na argumenty. Walkę skazaną na przegraną – bo jaką moc mają racjonalne przesłanki w zderzeniu z ogniem świętej wiary? W dodatku opartym na solidnym, przynoszącym miliony dolarów zysku modelu biznesowym, nadającym sens życia ludziom, którzy na skutek krachu ekonomicznego ledwo wiążą koniec z końcem. W tle pojawiają się pytania o relacje świeckiego państwa i Kościoła, granice wolności wypowiedzi, przyszłości nauki nieradzącej sobie w starciu z religijnym fanatyzmem.

14.04.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Demokracja

film: Kłamcy klimatyczni

The Campaing Against the Climate, reż. Mads Ellesøe, Dania/Belgia/Norwegia/Szwajcaria/Finlandia 2020, 53 min

Gdy w 1988 roku James Hansen, naukowiec NASA, po raz pierwszy użył sformułowania „efekt cieplarniany”, wydawało się, że nastąpi przełom i ludzkość zacznie naprawiać błędy popełnione w przeszłości. Niestety, podczas kolejnych 30 lat niewiele zrobiono – wręcz przeciwnie, emisje szkodliwych gazów tylko rosły, powodując katastrofy „naturalne”, co coraz częściej skutkowało klęskami żywiołowymi. Dlaczego tak się stało? Jednymi z pierwszych instytucji, które uświadomiły sobie istnienie globalnego ocieplenia, były bowiem koncerny naftowe, które rozwinęły działania negujące fakty głoszone przez naukowców.

Tytułowi „kłamcy klimatyczni” to opłacani przez koncerny rzecznicy (a może raczej „krzykacze”), którzy pojawiają się często w mediach i propagują fake newsy. Film ukazuje śledztwo przeprowadzone przez duńskiego reżysera, który ujawnia jak ten teatr naprawdę wygląda i kto za tym wszystkim stoi. Obserwujemy jak z koncernów usunięto pracujących tam wcześniej autentycznych naukowców, a na ich miejsce zatrudniono tych samych ludzi, którzy w poprzednich latach z powodzeniem pomogli przemysłowi tytoniowemu zasiać w ludziach wątpliwości co do tego, czy palenie jest rzeczywiście szkodliwe dla zdrowia. W filmie widzimy również jak koncerny naftowe pozycjonujące się jako „pro-ekologiczne” postępują dokładnie odwrotnie - niemal 95% środków zainwestowanych w nową energię idzie bowiem na wydobywanie większej ilości paliw kopalnych, podsycając jeszcze bardziej globalne ocieplenie.

Ten film to opowieść o tym, jak mała grupka mężczyzn na zawsze wpłynęła na przyszłość ludzkości. I jak nadal to bezkarnie robi.

21.04.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Praca

film: Obcy w raju

Stranger in Paradise, reż. Guido Hendrikx, Holandia 2016, 72 min

Na Sycylii za murami fortecy o nazwie Europa dopiero co przybyli z krajów Afryki i Azji imigranci uczęszczają na lekcje dawane przez nauczyciela, który opowiada im o tym, jak wygląda życie na Starym Kontynencie i jak powinien przebiegać ich proces asymilacji. Edukator umiejętnie dobiera fakty, aby wzbudzić w uczniach skrajne emocje. Raz próbuje zawstydzić swoich słuchaczy, aby za chwilę podkreślić zasadność ich obecności w Europie. Ani przez chwilę nie ma wątpliwości, że relacja nauczyciela i imigrantów jest oparta na władzy.

Stawką toczonej przez nauczyciela gry jest przyszłość osób zgromadzonych w klasie, w której odbywa się osobliwa lekcja. Wkrótce prowadzący zajęcia zaczyna zadawać imigrantom wnikliwe pytania. Odpowiedzi zadecydują, komu zostanie przyznany azyl polityczny. Obserwujemy proces selekcji. To moment, w którym ujawnia się arbitralność przepisów przekładanych na losy jednostek. Guido Hendrikx umiejętnie oddaje wagę decyzji podejmowanych przed kamerą i towarzyszące im napięcie.

Rozmowy między przedstawicielem Starego Kontynentu a imigrantami przedstawione w filmie odzwierciedlają kierunki współczesnej debaty publicznej dotyczącej powinności Europy wobec osób pukających do jej drzwi w nadziei na poprawę warunków życia. Koszty utrzymania przybyłych ludzi i ciążące nad Starym Kontynentem dziedzictwo kolonializmu to tylko niektóre z zarysowanych w filmie problemów.

28.04.2021 - TEMAT ZAJĘĆ: Praca

film: Ajka

Ayka, reż. Siergiej Dworcewoj, Rosja/Niemcy/Polska/Kazachstan/Chiny 2018, 109 min

Ajka właśnie urodziła dziecko. Nie ma przyjaciół, stałej pracy i partnera. Nie ma nawet własnego pokoju. Grozi jej śmiertelne niebezpieczeństwo. Wciągnięta w spiralę długów, młoda matka stoi przed najważniejszą decyzją życia: czy powinna oddać dziecko dla jego i swojego dobra?

„Ajka” jest opowieścią o kobiecej sile i jednym z najbardziej sugestywnych obrazów Moskwy we współczesnym kinie. Nie pozostawi nikogo obojętnym.

Samal Jesljamowa, która wcieliła się w tytułową rolę, otrzymała Nagrodę dla Najlepszej Aktorki w Cannes. Film otrzymał też nagrodę dla najlepszego filmu oraz nagrodę specjalną jury w Cottbus. Wcześniej "Ajkę" nagrodzono na festiwalu All About Freedom w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku.

Zdjęcia do filmu zrealizowała wybitna polska operatorka Jolanta Dylewska.

LEKTURY ZALECANE: 

• Krótka historia wolności, David Schmidtz, Jason Brennan, wyd. Fijorr Publishing 2018

• Ucieczka od wolności, Erich Fromm, wyd. Czytelnik 2014

Program przygotował:

dr hab. Jacek Wasilewski –  Instytut Dziennikarstwa UW