AKADEMIA FILMU DOKUMENTALNEGO UG
SEM. ZIMOWY 2019/2020
Przedmiot ogólnouczelniany, dodatkowy, wydziałowy, monograficzny dla wszystkich studentów i doktorantów oraz wolnych słuchaczy spoza Uniwersytetu Gdańskiego
W roku akademickim 2019/2020, w semestrze zimowym, na Wydziale Filologicznym kontynuujemy – w kolejnej odsłonie programowej - otwarty dla studentów wszystkich kierunków (ZALICZANIE: PRZEDMIOT OGÓLNOUCZELNIANY, DODATKOWY, PRZEDMIOT WYDZIAŁOWY I FAKULTATYWNY - 2-4 PUNKTY ECTS w zależności od kierunku) w tym również doktorantów (WYKŁAD MONOGRAFICZNY) oraz WOLNYCH SŁUCHACZY spoza Uniwersytetu Gdańskiego nowatorski przedmiot filmoznawczy: Akademia Filmu Dokumentalnego.
INFORMACJE OGÓLNE
Zajęcia rozpoczynają się 8 października 2019 r.
Miejsce i czas zajęć: wtorki o godz. 16:45, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego, aula 1.43
Limit miejsc: 285
Liczba ECTS: 2-4
Karnet: Karnet na projekcje filmowe kosztuje 150 zł za semestr. O KOLEJNOŚCI ZAPISÓW DECYDUJE KOLEJNOŚĆ ZREALIZOWANYCH WPŁAT. Uwaga! STUDENCI WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO - cena karnetu: 120 zł
Opłaty za karnet należy wpłacać na konto:
AGAINST GRAVITY SP. Z O.O.
ALIOR BANK: 13 2490 0005 0000 4530 2364 5247
W TYTULE: Akademia Dokumentalna UG
ZAPISY: od 16 września na Portalu Studenta oraz pod adresem e-mail: przemek@againstgravity.pl; Wydział Filologiczny i Neofilologiczny - zapisy na przedmiot wydziałowy, fakultatywny i wykład monograficzny od 1 do 11 października na Portalu Studenta lub pod adresem e-mail: przemek@againstgravity.pl
Warunki zaliczenia: Zaliczenie na ocenę - na podstawie krótkiej rozprawki
Liczba nieobecności: 2
Prowadzący zajęcia: Marcin Borchardt, kontakt: avant@op.pl
Koordynator Akademii: Przemek Rydzewski, kontakt: przemek@againstgravity.pl
Forum dyskusyjne i dodatkowe informacje na Facebooku: MILLENNIUM DOCS AGAINST GRAVITY TRÓJMIASTO
PROGRAM
Ogólnouniwersytecki przedmiot Akademia Filmu Dokumentalnego z Against Gravity. Edukacja oparta na filmach dokumentalnych.
W roku akademickim 2019/2020, w semestrze zimowym, na Wydziale Filologicznym kontynuujemy – w kolejnej odsłonie programowej - otwarty dla studentów wszystkich kierunków (ZALICZANIE: PRZEDMIOT OGÓLNOUCZELNIANY, DODATKOWY, PRZEDMIOT WYDZIAŁOWY I FAKULTATYWNY - 2 - 4 PUNKTY ECTS w zależności od kierunku) w tym również doktorantów (WYKŁAD MONOGRAFICZNY) oraz WOLNYCH SŁUCHACZY spoza Uniwersytetu Gdańskiego nowatorski przedmiot filmoznawczy: Akademia Filmu Dokumentalnego.
Na program zajęć składają się najwybitniejsze i najżywiej dyskutowane w ostatnich latach (w większości pokazywane premierowo) filmy dokumentalne połączone z wykładem i dyskusją z udziałem wykładowców uniwersyteckich, a także zaproszonych gości - twórców filmowych oraz specjalistów poruszanej w filmie tematyki. Zajęcia poprowadzi wykładowca i praktyk, filmoznawca Marcin Borchardt. Trzygodzinne zajęcia połączone z projekcją filmu będą odbywać we wtorki w auli 1.43 o godz. 16:45.
Nagradzany obecnie na światowych festiwalach film dokumentalny nie tylko wyraźnie zyskuje na popularności, ale w świadomości wielu widzów pozostaje bardziej wiarygodnym i niezależnym niż film fabularny sposobem mówienia o rzeczywistości, stając się tym samym światowym fenomenem kulturowym. Studenci różnych kierunków mają szanse na poszerzenie horyzontów o tematy niezwiązane z ich studiami, co jest bardzo ważne w dzisiejszej dobie specjalizacji, która wyraźnie ogranicza wszechstronny rozwój osobisty.
Program został w całości oparty na filmach dokumentalnych, dzięki czemu wyróżnia się spośród innych programów edukacji filmowej. Filmy pokazywane w ramach Akademii - nagradzane na światowych festiwalach - pochodzą z MILLENNIUM DOCS AGAINST GRAVITY FF, jednego z największych festiwali filmów dokumentalnych na świecie, zdobywcy prestiżowej nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii: najważniejsze międzynarodowe wydarzenie filmowe w Polsce - nominowanego ponownie w roku 2019. Festiwal zajmuje trzecie miejscu pod względem popularności wśród europejskich festiwali filmów dokumentalnych. Od roku 2016 do miast festiwalu: Warszawy, Wrocławia i Bydgoszczy dołączyło Trójmiasto - Gdyńskie Centrum Filmowe, gdzie w roku 2019 gościliśmy 10 000 widzów!
Studenci mogą zapisywać się na zajęcia w Portalu Studenta od 16 września lub u Przemysława Rydzewskiego pod adresem e-mail: przemek@againstgravity.pl. Należy podać imię, nazwisko, a w tytule Akademia Dokumentalna UG. Karnet na projekcje filmowe kosztuje 150 zł za semestr. O KOLEJNOŚCI ZAPISÓW DECYDUJE KOLEJNOŚĆ ZREALIZOWANYCH WPŁAT. Zajęcia rozpoczynają się 8 października.
8 października 2019 - Scena zbrodni
The Act of Killing, reż. Joshua Oppenheimer, Dania/Norwegia/Wielka Brytania 2012, 115 min
Zwycięzca Nagrody Publiczności na Berlinale i PLANETE+ DOC FILM FESTIVAL 2013, w którym reżyser Joshua Oppenheimer prezentuje efekty siedmiu lat spędzonych z „emerytowanymi” dowódcami brygad śmierci w Indonezji. W efekcie powstał jeden z najważniejszych i najbardziej wstrząsających obrazów dokumentalnych ostatnich lat, który łączy w sobie cechy gangsterskiego dramatu, kiczowatego melodramatu i surrealistycznego dramatu psychologicznego. W ciągu 12 miesięcy od puczu wojskowego w Indonezji, który miał miejsce w 1965 roku, reżimowe organizacje paramilitarne Panczaszila zamordowały ponad milion ludzi. Te niewiarygodne zbrodnie pozostały bez kary. Dziś sprawcy są uprzywilejowanymi obywatelami, a odziały paramilitarne owiane są legendą walki o demokrację. Członkowie brygad śmierci z dumą opowiadają o swojej „walce” i demonstrują efektywne metody mordowania. Anwar Congo i Herman Koto są zaszczyceni, gdy reżyser proponuje im filmowe odtworzenie dokonywanych zbrodni. Uznają siebie za filmowe gwiazdy, które pokażą światu prawdziwych indonezyjskich „wolnych obywateli”. Praca przy filmie obiera jednak nieoczekiwany kierunek. Bohaterowie zaczynają zastanawiać się nad tym, co zrobili. Rekonstrukcja makabrycznych zdarzeń z przeszłości okazuje się w efekcie dla morderców bardziej realna niż ich prawdziwe czyny.
15 października 2019 - Jutro albo pojutrze
Minding the Gap, reż. Bing Liu, USA 2018, 93 min
Bohaterami filmu są trzej przyjaciele: Zack, Keire i Bing, którzy w Rockford, w stanie Illinois, spędzają wolny czas na jeżdżeniu na deskorolce po mieście i imprezowaniu. Tematem „Jutro albo pojutrze” jest dorastanie tych trzech młodych mężczyzn. Za kamerą stanął jeden z nich - Bing Liu. „Jutro albo pojutrze” powstawał spontanicznie jako czysta rejestracja codzienności zaprzyjaźnionych ze sobą deskorolkarzy, ale efektem jest poruszający zapis procesu ich dorastania. Zack zostaje nieoczekiwanie ojcem, a Keire dostaje pierwszą pracę oraz zmaga się z problemem rasowej tożsamości i śmiercią ojca. Bing prowadzi długie rozmowy z matką, która jako chińska emigrantka po traumatycznym małżeństwie nie może się odnaleźć w amerykańskim społeczeństwie. „Jutro albo pojutrze” jest intymnym i szczerym spojrzeniem młodego mężczyzny na proces dorastania i radzenia sobie z nieokiełznaną młodością. „Jutro albo pojutrze” był nominowany do Oscara i znalazł się na liście najlepszych filmów 2018 r. według Baracka Obamy. Przypadł także do gustu widzom 15. edycji festiwalu Millennium Docs Against Gravity, gdzie zdobył aż cztery nagrody.
22 października 2019 - Cała przyjemność po stronie kobiet
#Female pleasure, reż. Barbara Miller, Szwajcaria/Niemcy 2018, 97 min
Czego pragnie kobieta? Kim jest kobieta? – to jedne z najczęściej dyskutowanych tematów we współczesnej kulturze. Jednak odpowiedź jest o tyle paradoksalna, że w zdecydowanej większości udzielają jej mężczyźni. Dlatego też wciąż istnieje przyzwolenie na kulturę gwałtu, podrzędność kobiet w strukturach władzy największych religii, przekonanie o obsceniczności wizerunku waginy w przestrzeni publicznej (wobec całkowitej neutralności penisa) czy instytucję obrzezania kobiet. Na całym świecie miliony kobiet są wciąż okaleczane, gwałcone, molestowane czy karane, bo to mężczyźni decydują w ich imieniu. Dlatego reżyserka oddaje głos kobietom, które wypowiedziały posłuszeństwo patriarchatowi.
29 października 2019 - Kto zabił sekretarza generalnego ONZ?
Cold Case Hammarskjöld, reż. Mads Brügger, Dania, Norwegia, Szwecja, Belgia 2018, 126 min
W 1961 roku w tajemniczych okolicznościach w Rodezji Północnej (dziś Zambia) rozbił się samolot sekretarza generalnego ONZ, Daga Hammarskjölda. W katastrofie nikt nie przeżył. Hammarskjöld leciał na negocjacje w sprawie zawieszenia broni pomiędzy siłami ONZ a oddziałami z separatystycznego stanu Katanga. Był równie popularny co kontrowersyjny, bo wierzył, że może zaprowadzić pokój w Afryce, oddając kontynent Afrykanom. Kto chciał zabić Hammarskjölda i czy prawdę można dziś ujawnić? Ponad pół wieku od tego zdarzenia znany duński dziennikarz, filmowiec i prowokator postanawia zgłębić ten temat. Kiedy odkrywa kluczową dla katastrofy tajemnicę, która może wstrząsnąć całym światem, okazuje się, że czasami absurd i ironia są narzędziami potrzebnymi do stawienia czoła temu, co naprawdę wydaje się złowrogie.
5 listopada 2019 - Antropocen: epoka człowieka
Anthropocene: The Human Epoch, reż. Jennifer Baichwal, Nicholas de Pencier, Edward Burtynsky, Kanada 2018, 87 min
Weszliśmy w epokę, w której ludzka działalność kształtuje naszą planetę bardziej niż jakakolwiek do tej pory naturalna siła. Antropocen od lat 50. ubiegłego wieku stał się faktem i wyparł epokę halocenu. Stosowanie pojęcia z trzonem „człowiek” w nazwie jest symboliczne i ma istotną wartość informacyjną - uświadamia zagrożenia i inspiruje do przemyśleń i dalszych badań. Czy jesteśmy w stanie uśmiercić naturę? Czy antropocen to koniec gatunku ludzkiego? A może początek nowego, niekoniecznie wcale ludzkiego? Film jest utrzymaną w surrealistycznym duchu medytacją na temat masowych, głębokich i - co najważniejsze - trwałych zmian w krajobrazie naszej planety dokonywanych przez człowieka.
12 listopada 2019 - Daleka podróż za jeden uśmiech
Far. The Story of a Journey around the World, reż. Patrick Allgaier, Gwendolin Weisser, Niemcy 2017, 127 min
Wiosną 2013 roku Gwen Weisser i Patrick Allgaier spakowali plecaki i wyruszyli w długą podróż dookoła świata. Z rodzinnego Freiburga para spontanicznie wybrała się na Wschód. Pojechali autostopem przez Bałkany do Moskwy, następnie do Azji Centralnej, Kaukazu, Iranu, Pakistanu, Indii, Nepalu, Chin i Mongolii. Spali głównie w małym namiocie, z dala od miast. Gdy w Irkucku, po dwóch latach podróży okazało się, że Gwen jest w ciąży, zdecydowali się popłynąć do Meksyku. To tam kupili stary autobus VW, który zamienili w mały dom, a po urodzeniu syna spowolnili rytm podróży. Spędzili rok w Ameryce Środkowej, pracując nad projektami, a potem wrócili do domu. Mimo że posiadali bardzo skromny budżet, przez cztery lata pokonali 97 000 kilometrów, przemieszczając się 667 różnymi środkami transportu. Film zapisem spontanicznej podróży, która otwiera na świat, uczy tolerancji i buduje międzykulturowe mosty.
19 listopada 2019 - Świadkowie Putina
Putin's Witnesses, reż. Witalij Manski, Litwa/Szwajcaria/Czechy 2018, 107 min
Rosyjski „House of Cards” - po raz pierwszy odkryte kulisy dojścia do władzy Władimira Putina. 31 grudnia 1999 roku Władimir Putin wstąpił na fotel prezydenta Rosji. Reżyser filmu, Witalij Manski, był szefem departamentu dokumentalnego rosyjskiej telewizji publicznej, kiedy kraj przechodził z epoki Jelcyna do autorytarnego reżimu Putina. Był świadkiem tego, jak Putin podjął pierwsze kroki, aby zlikwidować demokratyczne reformy Jelcyna. Na podstawie unikatowych materiałów z lat 1999-2000, relacji świadków oraz własnych doświadczeń stworzył niezwykle intymny portret Władimira Putina i przełomowego okresu w historii Rosji. Dziś sam reżyser mieszka na Łotwie, a większość członków sztabu wyborczego Putina albo nie żyje, albo mieszka poza granicami Rosji.
26 listopada 2019 - Kumaré. Guru dla każdego
Kumaré: A True Film About a False Prophet, reż. Vikram Gandhi, USA 2011, 84 min
Kumaré to oświecony guru ze Wschodu, który zbudował wspólnotę ludzi, głęboko wierzących w głoszone przez niego przesłanie. Odwołując się do hinduskiej filozofii i jogi, Kumaré proklamował transcendentne idee, nakłaniając ludzi do życia w zgodzie z samymi sobą, nieszkodzenia innym i uspakajania ciała na drodze fizycznych i oddechowych ćwiczeń ruchowych. Jego poglądy okazały się równie pożądane, co skuteczne, bo do wspólnoty dołączali wciąż nowi ludzie, zarówno młodzi, jak i starzy, bez względu na płeć, zawód i zainteresowania. Sedno w tym, że Kumaré to fikcyjna postać, w którą wcielił się reżyser Vikram Gandhi. Film jest zapisem tego szczególnego eksperymentu. Gandhi zdecydował się na ten krok wierząc, że w ten sposób uda się dociec, skąd w człowieku bierze się tak silna potrzeba duchowości. Ukrywając prawdziwą tożsamość pod postacią Kumaré, Gandhi ukazał jednak coś znacznie poważniejszego. Film jest zabawnym, choć równocześnie niezwykle szczerym i wnikliwym spojrzeniem na temat relacji człowieka i wiary. W sposób odważny przekracza granice, które dla innych stanowią niepodważalne tabu. A wszystko po to, aby pokazać, że czasami z iluzji może nieoczekiwanie zrodzić się prawda.
3 grudnia 2019 - Szukając Jezusa
Looking for Jesus, reż. Katarzyna Kozyra, Polska 2018, 73 min
Najnowszy projekt Katarzyny Kozyry, do którego punktem wyjścia było zainteresowanie tzw. syndromem jerozolimskim. Cierpiące na tę przypadłość osoby, odwiedzające Ziemię Świętą, utożsamiają się z postaciami biblijnymi, najczęściej z Mesjaszem. Film powstał na podstawie rejestracji podróży artystki do Jerozolimy, podczas których rozmawia z tymi, którzy na początku XXI wieku wierzą, że są Jezusem. Efektem wyjazdów są setki godzin nagranych wywiadów, zdjęcia miasta będącego sceną religijnych rytuałów. Kozyra rozmawia z fascynującymi osobowościami. Ich historie zostają ułożone w całość, tworząc projekt mówiący o różnym podejściu do wiary, jej miejscu oraz roli w dzisiejszym świecie i wartościach, wokół których budujemy swoje życie.
10 grudnia 2019 - Ferrante Fever. Gorączka czytania
Ferrante Fever, reż. Giacomo Durzi, Włochy 2017, 76 min
Elena Ferrante to bez wątpienia najbardziej popularna włoska pisarka naszych czasów i jednocześnie autorka bez twarzy. Jej ukryta pod pseudonimem prawdziwa tożsamość to jedna z największych tajemnic ostatnich dziesięcioleci. Nie przeszkodziło jej to wcale zyskać międzynarodowej popularności. Tzw. cykl neapolitański Ferrante, na który składają się powieści „Genialna przyjaciółka”, „Historia nowego nazwiska”, „Historia ucieczki” i „Historia zaginionej dziewczynki” przyciągnęły miliony fanów i spotkały się z uznaniem krytyków. W 2016 roku „Time” umieścił Ferrante na liście 100 najbardziej wpływowych osób na świecie, choć nikt tak naprawdę nie wie, kim ona jest w rzeczywistości. Film jest portretem tej nietuzinkowej osobowości, która jest fenomenem naszych czasów. Przedstawia twórczość Ferrante, próbując ustalić przyczyny jej niezwykłego sukcesu. Eksploruje głęboko intymne pisarstwo Ferrante, analizuje jej wybór bycia anonimową, co wywołało bezprecedensową debatę w świecie kultury, a spowodowało także fakt, że dla wielu ta anonimowa postać stała się dziś prawdziwą pisarską ikoną.
17 grudnia 2019 - Stroiciel Himalajów
Piano to Zanskar, reż. Michał Sulima, Wielka Brytania 2018, 86 min
W 2013 roku do londyńskiego warsztatu Desmonda Gentle na Camden Market trafia klientka z prośbą o dostrojenie pianina. Jest nauczycielką, poślubiła mężczyznę z Ladakh w Himalajach i planuje przenieść się do 1000-letniej wioski w stanie Zanskar. Opłakuje fakt, że lokalna szkoła nie ma pianina. Mieści się w jednej z najbardziej odizolowanych osad na świecie, położonej na wysokości 4267 metrów nad poziomem morza. Na swoje 65. urodziny Desmond postanawia podjąć się trudnego wyzwania. Wyrusza w podróż z Londynu w głąb indyjskich Himalajów ze 100-letnim pianinem, transportowanym przez górskie przełęcze z pomocą jaków i kuców. Miejscem docelowym jest szkoła podstawowa w Lingshed. Jeśli mu się uda, będzie to najwyżej położone miejsce, na które kiedykolwiek wniesiono pianino i jednocześnie największe osiągnięcie w jego 40-letniej zawodowej karierze. Będzie to również symboliczny triumf muzyki, która w ten sposób połączy różne kultury i światy.
7 stycznia 2020 - Varda według Agnès
Varda by Agnès, reż. Agnès Varda, Francja 2019, 115 min
Agnès Varda, legenda kina, autorka m.in. „Cléo od piątej do siódmej”, „Szczęścia”, „Stworzeń”, laureatka Złotego Lwa festiwalu w Wenecji za „Bez dachu i praw”. Jej „Twarze, plaże”, pokazywane na 15. Millennium Docs Against Gravity, wypełniały sale po brzegi i były nominowane do Oscara, a ona sama odebrała złotą statuetkę za całokształt twórczości. „Varda według Agnès” to najnowszy, i niestety ostatni, film zmarłej w marcu 2019 mistrzyni. Ukazuje jej doświadczenia jako reżyserki i jest zaskakującym podsumowaniem jej pracy i stylu, który ewoluował przez dziesięciolecia. Nie jest to typowy filmowy autoportret. To raczej zbiór kontemplacyjnych komentarzy Vardy do jej życia i pracy jako reżyserki, fotografki, instalatorki, prezentowany w sposób nieciągły, wzbogacony rozmowami ze współpracownikami. Varda opowiada o inspiracjach, filmach, fotografiach, instalacjach i obrazach, zdradzając kulisy ich powstania. Wspomina też o życiu osobistym, mężu Jacques’u Demy’m i lękach, jakie jej towarzyszyły przez całe życie.
14 stycznia 2020 - Bellingcat: prawda w czasach postprawdy
Bellingcat: Truth in a Post-Truth World, reż. Hans Pool, Holandia 2018, 88 min
Bellingcat to pierwszy w historii obywatelski internetowy serwis śledczy zajmujący się ujawnianiem prawdy o współczesnych zagadkowych sprawach. Cywilna grupa dochodzeniowa powstała w 2014 roku z inicjatywy blogera Eliota Higginsa, a następnie rozszerzyła swój zasięg o międzynarodową sieć badaczy, którzy analizują konflikty i wystawiają informacyjne agencje i rządy na próbę. Skutecznie wykorzystują wiedzę na temat mediów społecznościowych, technik rekonstrukcji, analiz audio i innych nowoczesnych cyfrowych metod badawczych oraz crowdsourcingu, dzięki czemu okazują się szybsi, skuteczniejsi i bardziej innowacyjni od tradycyjnego dziennikarstwa śledczego. Film pokazuje, jak działa Bellingcat i dlaczego zyskuje tak znaczący status jako źródło informacji. W czasach, gdy rządy rozpowszechniają fake newsy, by wywołać zamieszanie i niepewność, coraz trudniej jest znaleźć prawdę. I to właśnie uprawiana masowo propaganda, która ją zastępuje, napędza Bellingcat. Czy dziś można jeszcze komukolwiek wierzyć? Sukces Bellingcata pokazuje, jak zmienia się nasz świat w obliczu nowych technologii i mediów społecznościowych, gdy rządy coraz częściej tracą wiarygodność, a tradycyjne gazety zmniejszają się zarówno pod względem znaczenia, jak i zasięgu.
21 stycznia 2020 - Kraina miodu
Honeyland, reż. Ljubomir Stefanov, Tamara Kotevska, Macedonia 2018, 85 min
50-letnia Hatidze mieszka ze schorowaną matką w macedońskiej wiosce bez prądu i bieżącej wody. Hoduje pszczoły w tradycyjny sposób i żyje w zgodzie z naturą. Pewnego dnia do jej okolicy wprowadza się wielodzietna rodzina. Nowi sąsiedzi również hodują pszczoły, ale szacunek zastępuje twardy biznes i maksymalna eksploatacja. Czy Hatidze uda się zmienić ich podejście? Pięknie sfilmowana „Kraina miodu” zdobyła trzy nagrody na tegorocznym festiwalu w Sundance (w tym główną Nagrodę Jury) oraz cztery statuetki na 16. Millennium Docs Against Gravity, w tym Główną Nagrodę Banku Millennium.