Obrazy świata i zapis wojny (Bilder der Welt und Inschrift des Krieges), Harun Farocki, 1989, 75 min.

Punktem wyjścia do filmu Obrazy świata i zapis wojny były zdjęcia lotnicze kompleksu przemysłowego IG Farben rozlokowanego w „obszarze zainteresowania III Rzeszy”, jak eufemistycznie określano teren pozostający pod kontrolą komendantury KL Auschwitz-Birkenau. Okazały się one „plamką ślepą” – najpierw dla lotników, potem analityków, którzy widząc przemysłową architekturę i badając możliwość jej zbombardowania, nie dostrzegli na zdjęciach zabudowań obozu zagłady. Pominęli ludzi kierowanych z rampy do komór gazowych, ponieważ ich nie szukali.

“Ponad 30 lat później, po wydobyciu tych fotografii z archiwów, wszystkie te szczegóły stały się czytelne. Zostały zobaczone, ponieważ wiedziano o nich skądinąd – z procesów sądowych, literatury i relacji świadków, grafik, innych fotografii, filmów fabularnych i seriali telewizyjnych oraz przedstawień z muzeum utworzonego na miejscu obozu. Te obrazy, często wtórne i fikcyjne, pozwoliły na nowo wrócić do »źle zobaczonego« obrazu pierwszego”.

Iwona Kurz, „Rzeczywistość musi się zacząć”. Kino Haruna Farockiego jako narzędzie krytyki obrazów kształtujących zbiorową świadomość wizualną, w: Historie filmu awangardowego, pod red. Ł. Rondudy, G. Sitek, Fundacja Okonakino, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, korporacja ha!art, Warszawa-Kraków 2020, s. 335-3336.