„Berlin, symfonia wielkiego miasta” (“Berlin: Die Sinfonie der Großstadt”) Waltera Ruttmanna, 1927, 68 min.
Waltera Ruttmanna, zaliczany obok „Człowieka z kamerą” do nurtu dokumentu lirycznego, ukazuje jeden dzień z życia Berlina – od godzin poprzedzających świt do pory wieczornego relaksu. Część zdjęć w „Berline, symfonii wielkiego miasta” pochodzi z ukrytej kamery, podpatrującej miejskie życie. Ten chwyt stał się inspiracją dla wielu późniejszych realizacji filmowych.
Film Ruttmanna obrazuje przede wszystkim rytm życia miasta, ale zwracają uwagę także ukazane w nim wizerunki społecznych kontrastów. Obserwujemy bezdomną kobietę z dziećmi, żebrzącego mężczyznę, ale także suto zastawione stoły i dobra luksusowe.
Prapremiera filmu miała miejsce 23 września 1927 roku w Berlinie. Za podstawę dla wyświetlanej wersji filmu posłużył negatyw nitrocelulozowy pochodzący z zasobów byłego Archiwum Filmowego III Rzeszy. Film odrestaurowano w roku 2007 w Federalnym Archiwum Filmowym w Berlinie.
Na podstawie tekstów Alicji Helman „Awangarda we francuskim i niemieckim kinie niemym”, w: „Historia kina”, t. 1, „Kino nieme”, pod red. T. Lubelski, I. Sowińska, R. Syska, Kraków 2009; Andrzeja Bątkiewicza, „Portrety wielkich miast w kinie lat dwudziestych”, w: „Z dziejów awangardy filmowej”, pod red. Alicji Helman, Uniwersytet Śląski, Katowice 1976.