AKADEMIA FILMU DOKUMENTALNEGO CZ. 1

SEM. ZIMOWY 2023/2024 - ZAJĘCIA ONLINE

WOLNI SŁUCHACZE/WOLNE SŁUCHACZKI - ZAPISY NA MAILA KAROLINA@AGAINSTGRAVITY.PL

ZE WZGLĘDU NA OGRANICZENIA LICENCYJNE DOSTĘP DO ZAJĘĆ MOŻLIWY JEST WYŁĄCZNIE NA TERENIE POLSKI.

Przedmiot ogólnouniwersytecki na Uniwersytecie Warszawskim. Semestr zimowy 2023/24, zajęcia online.

Na program zajęć (wykładów, projekcji i dyskusji) składają się najwybitniejsze i najżywiej dyskutowane w ostatnich latach filmy dokumentalne. Film dokumentalny na początku XXI wieku nie tylko wyraźnie zyskuje na popularności, ale w świadomości wielu widzów pozostaje bardziej wiarygodnym i niezależnym niż film fabularny sposobem mówienia o rzeczywistości.

Zarejestruj się w systemie USOS

INFORMACJE OGÓLNE:

Miejsce i czas projekcji: Zajęcia będą odbywać się online, a ostatnie zajęcia odbędą się w kinie. Uczestniczki i Uczestnicy będą otrzymywać dostęp do filmów i wykładów online.

• Wykłady będą odbywać się zgodnie z poniższym harmonogramem zajęć w środy o godz. 17:00 w formie live streamu na Facebooku Akademii Filmu Dokumentalnego UW. Wykłady będą rejestrowane i na następny dzień udostępniane wszystkim osobom zapisanym na zajęcia. Nie trzeba uczestniczyć w wykładzie na żywo, można go nadrobić w późniejszym, dogodnym dla siebie terminie. Ostatnie zajęcia w semestrze odbędą się w kinie. Więcej informacji wkrótce!

• Filmy będą udostępniane na platformie akademia.vod.mdag.pl Po wykupieniu dostępu do zajęć każda osoba otrzyma karnet umożliwiający dostęp do filmów. Filmy będą udostępniane co tydzień - o północy we wtorki (aby mieć możliwość obejrzenia filmu przed środowym wykładem) - z możliwością odtworzenia w ciągu 6 dni (do niedzieli, w następny wtorek udostępni się kolejny film zgodnie z harmonogramem zajęć). Od momentu kliknięcia “Odtwórz” będzie 48h na dokończenie oglądania filmu.

• Dostęp do filmów możliwy wyłącznie na terenie Polski!

• Na pierwszy wykład zapraszamy w środę, 18.10.2023 r. Pierwszy film będzie udostępniony od północy w poniedziałek, 16.10.2023, do niedzieli, 22.10, do godziny 23:59. Od 23.10 na siedem dni będzie udostępniony kolejny film z programu itd.

• 4.10 i 11.10.2023 r. zajęcia nie odbędą się.

• Obecność na zajęciach zaliczana jest obejrzeniem filmu (w ciągu 6 dni dostępności danego filmu, w dogodnym dla siebie momencie). Zachęcamy do oglądania filmów przed wykładem, ale nie jest to absolutnie konieczne. Każda osoba uczestnicząca w zajęciach wykupuje karnet umożliwiający dostęp do filmów, dzięki któremu pod koniec semestru będziemy mieć możliwość weryfikacji odtworzeń i tym samym sprawdzenia Waszych obecności.

• Rejestrując się na zajęcia i/lub opłacając karnet po zakończeniu okresu dostępności danego filmu rozumiesz i akceptujesz, że nie będzie on już dla Ciebie dostępny, a jego nieobejrzenie liczy się jako jedna z możliwych do wykorzystania nieobecności.

Liczba ECTS: 4

Uwaga! Zaliczenie z tego przedmiotu można otrzymać RAZ w toku studiów. Jeśli już zaliczyłaś/zaliczyłeś na ocenę AFD1 w innym roku akademickim nie otrzymasz z tych samych zajęć zaliczenia po raz kolejny (nawet jeśli jesteś na innym etapie studiów, zmienił się program lub kod zajęć w USOS - to ciągle ten sam przedmiot i warunki zaliczenia). W razie wątpliwości prosimy o kontakt.

E-karnet: Studentki i studenci, chcący uczestniczyć w zajęciach i uzyskać z nich zaliczenie, zobowiązani są w pierwszej kolejności do rejestracji na zajęcia w systemie USOS, a następnie wykupienia semestralnego dostępu (e-karnetu), którego cena wynosi 165 zł.

→ UWAGA! Samo opłacenie dostępu (e-karnetu) nie gwarantuje miejsca na liście osób uczestniczących w zajęciach. Osoby, które chcą uzyskać zaliczenie z przedmiotu muszą w pierwszej kolejności zarejestrować się na zajęcia w systemie USOS. Dopiero po rejestracji należy opłacić e-karnet.

→ Warunkiem uczestnictwa w zajęciach jest zarejestrowanie się na stronie akademia.vod.mdag.pl adresem mailowym z systemu USOS, wykupienie karnetu na wybrany fakultet.

Link do kupna e-karnetu

→ Rejestrując się na zajęcia/opłacając karnet już po zakończeniu okresu dostępności danego filmu rozumiesz i akceptujesz, że nie będzie on już dla Ciebie dostępny, a jego nieobejrzenie liczy się jako jedna z Twoich nieobecności.

Istnieje możliwość wykupienia e-karnetu bez rejestracji w USOS, żeby uczestniczyć w zajęciach jako wolny/a słuchacz/ka. UWAGA! Zapisy dla wolnych słuchaczy/słuchaczek są otwarte, osoby zainteresowane prosimy o wysłanie zgłoszenia na adres mailowy: karolina@againstgravity.pl

Prowadząca:
Kaja Klimek - dziennikarstwo i komunikacja społeczna, porównawcze studia cywilizacji - Uniwersytet Jagielloński, edukatorka, tłumaczka i krytyczka filmowa i popkulturowa, freelancerka - tłumaczka i publicystka. Kontakt: akademiafilmudokumentalnego@gmail.com (w sprawach zaliczeniowych)

Koordynatorka:
Karolina Konwalik - Akademia Dokumentalna
Kontakt: karolina@againstgravity.pl (w sprawach organizacyjnych oraz w razie ewentualnych problemów technicznych z playerem. W razie problemów technicznych prosimy o przesłanie zrzutu ekranu z błędem/widokiem, który wyświetla się po zalogowaniu).

 WARUNKI ZALICZENIA

1. OBECNOŚĆ

W semestrze zimowym 2023/2024 zaplanowanych jest 12 projekcji. Obecność na zajęciach zaliczana jest obejrzeniem filmu. Każda osoba uczestnicząca w zajęciach otrzyma karnet umożliwiający dostęp do filmów, dzięki któremu pod koniec semestru będziemy mieć możliwość weryfikacji odtworzeń i tym samym sprawdzenia Waszych obecności.

Maksymalna ilość nieobecności umożliwiająca zaliczenie przedmiotu to: CZTERY. Każda kolejna będzie oznaczała brak możliwości zaliczenia przedmiotu. Ze względu na charakter zajęć nie ma znaczenia czy nieobecności są usprawiedliwone czy nie.

Każdej i każdemu przysługują DWIE NIEOBECNOŚCI bez żadnych konsekwencji. Za kolejne DWIE, które uznajemy za nadprogramowe, należy napisać recenzje lub zrealizować 3-minutowe recenzje wideo wybranych filmów z AFD1, które obejrzało się w ramach zajęć - innych niż film wybrany do pracy zaliczeniowej!

W tej pracy liczy się OPINIA, krytyczne spojrzenie, a nie powszechnie dostępne dane na temat filmu, jego twórców, przebiegu ukazanej sytuacji. Recenzja może być krótszą formą odpowiedzi na pytanie zadane w czasie zajęć.

Objętość pracy / długość wideo: maksymalnie 3000 znaków ze spacjami / 3 minuty

Termin nadsyłania: ostatnie zajęcia w semestrze (tj. do 24 stycznia 2024 r. do końca dnia).
Nadesłanie recenzji odrabiającej nieobecność jest konieczne do zaliczenia przedmiotu. Nieprzesłanie recenzji w terminie powoduje obniżenie oceny o pół za każdą.

UWAGA: To Uczestniczka i Uczestnik zajęć powinni wiedzieć, który film opuścili. Bieżące kontrolowanie ilości nieobecności leży po Waszej stronie.

2. PRACA ZALICZENIOWA

Warunkiem zaliczenia zajęć, poza obecnością, będzie przygotowanie pracy zaliczeniowej w postaci materiału wideo z dołączoną pisemną eksplikacją zastosowanej formy i metody pracy.

Jak się do tego zabrać? Każdemu prezentowanemu w ramach zajęć filmowi będzie towarzyszyło pytanie dotyczące czy to treści poruszanych w filmie, czy jego formy estetycznej, ale również szerszego kontekstu społecznego, kulturowego czy politycznego, w który film się wpisuje. Uczestniczka i Uczestnik zajęć wybierają zatem jeden film prezentowany w ramach Akademii i przygotowują odpowiedź na dotyczące go pytanie postawione w czasie dyskusji po owym filmie - w postaci materiału wideo. Pytania po zajęciach pojawią się na tej stronie - poniżej opisu filmu, którego dotyczą.

• WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRACY:

Praca wideo: Długość to maksymalnie 3 minuty (za przekroczenie długości obniżamy ocenę o pół, ekonomia wypowiedzi jest ważna), popularny format wideo (mpeg, vlc, mp4, avi) wysłane poprzez Google Drive, Dropbox, Wetransfer. Materiał ma mieć charakter krytyczno-filmowy i eseistyczny. Co to oznacza? Autorka i Autor prezentują swoje poglądy i przemyślenia, dowodzą krytycznego myślenia o filmie i jego kontekście. Forma - właściwie dowolna - od wypowiedzi bezpośrednio do kamery (uwaga: przemyślanej i wypowiedzianej, a nie odczytanej! Czytanie oznacza dyskwalifikację i zwrot pracy!), przez różnorodne formy montażowe, vlogowe, wideo-eseistyczne (zmontowane materiały wizualne i komentarz Autorki/Autora), po... No właśnie. Granicą jest Wasza inwencja twórcza. Praca powinna też zawierać planszę z listą wykorzystanych materiałów, których nie jesteście Autorkami/Autorami.

Eksplikacja autorska: do pracy (np. w treści maila) należy dołączyć pisemne uzasadnienie wybranej formy i metody pracy w przypadku wybranego zagadnienia oraz opis procesu twórczego.
Długość: 2000 znaków ze spacjami.

Nazwa pliku wideo według schematu: imię_nazwisko_numer pytania

W treści maila wpisujemy również Imię i nazwisko oraz numer indeksu.

Jeśli szukacie inspiracji, serdecznie polecamy kanał AFD na YouTube, gdzie można obejrzeć najciekawsze prace uczestniczek i uczestników poprzednich edycji zajęć.

Charakter samych pytań towarzyszących filmom wskaże, że możliwości i form wyrazu będzie wiele. Liczy się przede wszystkim inwencja twórcza, własne przemyślenia, pomysły i kreatywność Autorki i Autora.

• KRYTERIA OCENIANIA:

Przy ocenie pod uwagę będą brane:

- zgodność z tematem - lub uzasadnione od niego odbieganie, jeśli Autorka lub Autor ma taką potrzebę;

- odpowiedź na pytanie dowodząca przemyślenia zagadnienia;

- odniesienia nie tylko do filmu, ale i innych tekstów kultury i kontekstów;

- oryginalność myśli i wyjście poza obiegowe, stereotypowe przekonania;

- własna, uzasadniona opinia i stanowisko;

- pomysł na realizację - jest ważniejszy właściwie niż samo wykonanie. Zdajemy sobie sprawę, że dla wielu z Was to pierwsza próba wypowiedzi w takiej formie. Bardzo szanuję każdą próbę wyjścia poza strefę komfortu i zmierzenia się z nową formą wyrazu;

- inwencja twórcza - to szerokie zagadnienie. Najważniejsze jest to, żebyście podjęli próbę, eksperymentowali i stworzyli autorskie dzieło;

- w przypadku wypowiedzi do kamery: najważniejsza jest jasność, spójność i przejrzystość wywodu podanego bezpośrednio do kamery (czyli do widzki, która Was ogląda), a nie odczytywanego z kartki/monitora. Czytanie rzuca się w oczy i oznacza zwrot pracy oraz konieczność zmierzenia się z tym lub innym tematem raz jeszcze;

- długość materiału - 3 minuty to absolutne maksimum. Ekonomia wypowiedzi jest istotna - za przekroczenie długości obniżamy ocenę o pół;

- na końcu plansza z listą wykorzystanych materiałów (wideo, muzyka), których nie jesteście Autorkami/Autorami - jeśli z takich korzystaliście.

• TERMIN:

Termin nadsyłania pracy wideo z eksplikacją autorską to DWA TYGODNIE od daty zajęć. Przez datę zajęć rozumiemy dzień, w którym zgodnie z poniższym harmonogramem odbywa się wykład. Deadline na dosyłanie prac zaliczeniowych to 7.02.2024 r. (czyli dwa tygodnie po ostatnich zajęciach, jeśli do pracy zaliczeniowej wybierasz ostatni film).

Gotowe prace należy wysłać pod adres akademiafilmudokumentalnego@gmail.com

UWAGA! Termin jest niezmienny, rygorystycznie przestrzegany i nie ma od niego odstępstw, a jego przekroczenie zamyka drogę do opracowania pytania związanego z danym filmem - pozostaje on jednak przez resztę semestru dostępny do recenzji zaliczającej ewentualną nadprogramową nieobecność. Jeśli zajęcia nie odbywają się - termin to wciąż dwa tygodnie, chyba że prowadząca określi inaczej. Dlaczego tak musi być? Zależy nam, żeby jak najszybciej sprawdzać prace, szczególnie, gdy semestr zbliża się do końca. Dlatego też serdecznie namawiamy i zachęcamy, żeby zająć się pracami zaliczeniowymi wcześniej na przestrzeni semestru, a nie zostawiać spełnienie warunków zaliczenia na ostatni moment.

Za pracę można zdobyć 5 punktów. Oceniane będą zarówno forma, koncept, jak i treść. Po wypełnieniu warunków dotyczących obecności na tej podstawie wystawiona zostanie ocena końcowa.

UWAGA! OTO JEDYNY ADRES DO WYSYŁKI WSZYSTKICH PRAC: akademiafilmudokumentalnego@gmail.com

PROSIMY NIE PISAĆ WIADOMOŚCI Z PYTANIAMI CZY PRACA DOTARŁA I CZY ZOSTAŁA SPRAWDZONA. PROWADZĄCA NIE ODPOWIADA NA TAKIE WIADOMOŚCI. DOSTANIECIE ODPOWIEDŹ OD RAZU Z OCENĄ I KOMENTARZEM DO PRACY. Jeśli CZEGOKOLWIEK będzie BRAKOWAŁO, ZOSTANIECIE POPROSZENI O UZUPEŁNIENIE.

Na pytania bieżące odpowiadamy na stronie Akademii Filmu Dokumentalnego na Facebooku, zachęcamy więc do śledzenia.

→ Sprawdź filmik prowadzącej z wytłumaczonymi wytycznymi do pracy zaliczeniowej

18 PAŹDZIERNIKA 2023 - WERNER HERZOG. RADYKALNY MARZYCIEL

Werner Herzog: Radical Dreamer, reż. Thomas von Steinaecker, 2022, Niemcy, Wielka Brytania, USA, Kanada, 90min.

Mistrz kina, artysta, poeta, poszukiwacz prawdy, podróżnik w kolonialnym hełmie, marka, mem, aktor, oryginał nie do podrobienia, przepowiadacz katastrofy, legenda... Werner Herzog. Nikt nie potrafi opowiadać historii tak jak on, ale historia o nim jest równie fascynująca. Przeciągnął 320-tonowy parowiec przez górę w Peru, poddał aktorów hipnozie, rozmawiał z mordercami w celach śmierci. Gdy przegrał zakład, ugotował i zjadł swojego buta. Człowiek, który użyczył swojego głosu Simpsonom, grał w blockbusterach takich, jak „Mandalorian” i przeszedł na piechotę z Monachium do Paryża, aby nie dopuścić do samobójstwa krytyczki filmowej, którą podziwiał. Takie historie zrobiły z Herzoga kultową postać na całym świecie.

Dokument skupia się na jego drodze artystycznej. W filmie, oprócz pokazywanych po raz pierwszych archiwaliów i wywiadów, pojawiają się wypowiedzi Nicole Kidman, Chloé Zao, Patti Smith, Christiana Bale’a, Roberta Pattinsona oraz żony artysty – Leny Herzog i jego brata. Dają głębokie spojrzenie na jego życie codzienne. Fragmenty filmów Herzoga wprowadzają w klimat na granicy szaleństwa, a wszystko to daje wyczerpujący portret ikony kina – reżysera, który zawsze kierował się swoimi marzeniami i nigdy się nie poddawał.

Pytanie 1: Możesz zaproponować Wernerowi Herzogowi wspólną wyprawę w celu nakręcenia filmu dokumentalnego. Dokąd (Gdzie jeszcze nie był!)? Co Herzog powiedziałby o tym miejscu w swojej narracji?

25 PAŹDZIERNIKA 2023 - NAJDŁUŻSZE POŻEGNANIE

The Longest Goodbye, reż. Ido Mizrahy, 2023, Izrael, Kanada, 87min.

Naukowcy przewidują, że w ciągu następnej dekady NASA po raz pierwszy wyśle ​​astronautów na Marsa i sprowadzi ich bezpiecznie na Ziemię. Podczas trzyletniej podróży, oddzieleni od naszej planety i niezdolni do komunikowania się z nią w czasie rzeczywistym członkowie załogi doświadczą skrajnej izolacji, która może poważnie wpłynąć na ich stan psychiczny i tym samym całą misję. Zamknięcie, brak prywatności i kontaktów społecznych będą podstawą ich codzienności. Dr. Al Holland, psycholog NASA, bada skutki przedłużającej się separacji człowieka od Ziemi. Film pokazuje efekty tych badań. Jesteśmy świadkami, jak psycholog testuje różne sposoby zapewnienia wsparcia przyszłym astronautom i opracowuje mechanizmy radzenia sobie przez nich z izolacją. Obserwujemy rozdarcie między marzeniem o odkryciu nieznanego a potrzebą interakcji, między potrzebą dotarcia do nowych granic a chęcią pozostania w kontakcie z domem. Zdajemy sobie sprawę, że ten konflikt wykracza poza podróże kosmiczne.

Pytanie 2: Opowiedz o trzech przedmiotach, które Ty zabrałabyś ze sobą w kosmos.

8 LISTOPADA 2023 - NIEWINNOŚĆ

Innocence, reż. Guy Davidi, 2022, Izrael, Dania, Finlandia, Islandia, 101min.

Gdy masz 17 lat ostatnią rzeczą, o której marzysz, jest służba wojskowa. W Izraelu jest ona jednak obowiązkowa. Film przedstawia proces militaryzacji izraelskiego społeczeństwa, które od kołyski poddane jest działaniom PR-owym armii. Bohaterkami i bohaterami filmu są młodzi ludzie, którzy przeciwstawili się presji społecznej i administracyjnej. Narrację filmu tworzą ich wzruszające pamiętniki, rodzinne wideo i nagrania ze służby wojskowej, której wielu nie wytrzymuje, bo jest wbrew ich przekonaniom i wyznawanym wartościom. Nie wszyscy wrócą do domu. Film opowiada o indywidualnych i społecznych kosztach militaryzacji społeczeństwa i ostrzega przed ich skutkami.

Pytanie 3: “Żadne spojrzenie nie jest niewinne” - odnieś cytat z Susan Sontag do filmu Davidiego i poruszanej przez niego tematyki - nie tylko w kontekście izraelskim.

15 LISTOPADA 2023 - SAKAWA

Sakawa, reż. Ben Asamoah, 2018, Belgia, Holandia, 81 min.

Otwarcie twardych dysków i uzyskanie dostępu do zdjęć i danych osobistych ich byłych właścicieli to stosunkowo prosta sprawa. W internecie prawie każdego można oszukać, znając imię, nazwisko i adres. Młoda matka z Ghany ze zdumieniem patrzy na amerykańską ulicę, którą wyklikała w Google Maps w ciągu kilku sekund – to Ama, należąca do grona ghańskich internetowych oszustów zwanych Sakawa. Łączą oni współczesne oszustwa internetowe z tradycyjnymi afrykańskimi rytuałami wudu.

Oszukują głównie obcokrajowców, szczególnie z Europy. Mają na to łatwe wytłumaczenie. Kraje europejskie okradały Afrykę z zasobów takich jak złoto, boksyt, kobalt, diamenty przemysłowe, fosforowe, skały, metale z grupy platynowców, wermikulit, czy cyrkon. A teraz oni – oszuści z Sakawy odbijają to sobie z nawiązką. Kradnąc pieniądze z Europy, postrzegając to jako akt zadośćuczynienia za popełnione na nich wcześniej kolonialne zbrodnie. W ubogiej Ghanie to jeden ze skutecznych sposobów na przetrwanie i poradzenie sobie z wszechobecnym bezrobociem. Brak skrupułów nie razi tu nikogo. Ile współczucia można się spodziewać po kimś, kto co tydzień musiał kupować rybę o wartości 250 euro dla swojego szefa, podczas gdy sam zarabiał zaledwie 12 euro miesięcznie?

Pytanie 4: Wszystko ma swoje plusy i minusy. Wybierz narzędzie cyfrowe/technologiczne (appka, sprzęt, program itp.) i pokaż/omów 2 konkretne, zahaczone w rzeczywistości pozytywne i 2 negatywne wymiary jej wpływu na życie ludzi, którzy nie są tobą.

22 LISTOPADA - SCENA ZBRODNI

The Act Of Killing, reż. Joshua Oppenheimer, 2012, Dania, Norwegia, Wielka Brytania, 115 min.

Reżyser Joshua Oppenheimer prezentuje efekty siedmiu lat spędzonych z „emerytowanymi” dowódcami brygad śmierci w Indonezji. W efekcie powstał jeden z najważniejszych i najbardziej wstrząsających obrazów dokumentalnych ostatnich lat, który łączy w sobie cechy gangsterskiego dramatu, kiczowatego melodramatu i surrealistycznego dramatu psychologicznego.

W ciągu 12 miesięcy od puczu wojskowego w Indonezji, który miał miejsce w 1965 roku, reżimowe organizacje paramilitarne Panczaszila zamordowały ponad milion ludzi. Wystarczyło podejrzenie o sprzyjanie komunistom. Te niewiarygodne zbrodnie pozostały bez kary. Dziś sprawcy są uprzywilejowanymi obywatelami, a odziały paramilitarne owiane są legendą walki o demokrację.

Pytanie 5: Czy i jak kino może zmieniać rzeczywistość? Rozważ w kontekście filmu Oppenheimera i przywołaj inne przykłady.

29 LISTOPADA 2023 - KRET W KOREI

The Mole: Undercover In North Korea, reż. Mads Brügger, 2020, Norwegia, Dania, Wielka Brytania, Szwecja, 124 min.

Nawet najlepszy hollywoodzki scenarzysta by tego nie wymyślił. 10 lat temu do Madsa Brüggera („Ambasador”, „Kto zabił sekretarza generalnego ONZ?”), przyszedł niejaki Ulrich Larsen, bezrobotny szef kuchni utrzymujący się z renty, który oznajmił mu, że chce szpiegować wewnątrz struktur powiązanych z Koreą Północną. W ciągu kolejnej dekady Larsen infiltruje The Korean Friendship Association (KFA), organizację sprzyjającej reżimowi Kim Dzong Una. Udaje mu się zdobyć zaufanie jej przywódców, dzięki czemu odkrywa szokujące fakty - no bo czy wiedzieliście, że Korea Północna jest światowym producentem broni i narkotyków? Larsen jedzie w delegację do Pyongyang, a następnie trafia na wyspę w… Ugandzie, gdzie Koreańczycy przekonują jego oraz podstawionego przez Brüggera fałszywego inwestora z Danii, że pod wodą można zbudować fabrykę produkującą broń i narkotyki, pod przykrywką tworzenia luksusowego kompleksu hotelowego. Przez cały ten czas towarzyszą im kamery (ukryte i jawne również).

Pytanie 6: Wymyśl temat/pomysł na film, który Mads Brugger i jego “agent” mogliby zrealizować w Polsce 2023 roku.

6 GRUDNIA 2023 - ŚWIAT PO PRACY

After Work, reż. Erik Gandini, 2023, Szwecja, Norwegia, Włochy, 81min.

W Kuwejcie każdy ma prawo do pracy, więc w niektórych miejscach na jednym stanowisku zatrudnionych jest 20 osób, które przychodzą do pracy tylko po to, żeby w niej być. Z wykonywaniem konkretnych zadań nie ma to nic wspólnego. W Korei Południowej pracuje się tak dużo, że wprowadzono tam nawet politykę wyłączania komputerów pod koniec dnia, żeby pracownicy nie mogli już dłużej pracować. 14-godzinny dzień pracy to w tym kraju norma i oznaka szacunku. Z kolei w Stanach Zjednoczonych co roku pracownicy rezygnują z ponad 500 milionów godzin urlopu z obawy o utratę pracy. Tymczasem roboty są już gotowe do przejęcia większości wykonywanych przez człowieka zadań, co w efekcie uczyni nas bezrobotnymi.

Wiele zmieniło się od czasu, gdy grupa purytańskich księży wynalazła w XVII wieku pojęcie etyki pracy. W XXI wieku samo pojęcie „pracy” pod wieloma względami się rozpada. To idealna sytuacja dla szwedzkiego mistrza kina dokumentalnego Erika Gandiniego, który podróżuje po całym świecie i wnikliwie, z egzystencjalnym humorem bada, co oznacza dziś słowo „praca” i czy w ogóle ma ono jeszcze dla nas jakieś znaczenie.

Pytanie 7: „Ideologia pracy to zestaw idei, lęków i przekonań, które sprawiają, że pracujemy tak dużo i czasem jeszcze więcej pomimo efektywności technologii” - odnieś przywołany przez Erika Gandiniego cytat z socjologa Rolanda Paulsena do własnych doświadczeń i pola akademickiego.

13 GRUDNIA 2023 - WALC Z BASZIREM

Waltz With Bashir, reż. Ari Folman. 2008, Australia. Belgia, Finlandia, Francja, Niemcy, Szwajcaria, USA, Izrael. 90 min.

"Walc z Baszirem" to animowany film dokumentalny o zespole stresu pourazowego, a równocześnie forma autoterapii dla jego reżysera i bohatera - Ariego Folmana, który podczas służby w izraelskim wojsku był świadkiem masakry na palestyńskich cywilach, do jakiej doszło w 1982 r. w libańskich obozach dla uchodźców Sabra i Szatila. To także film o historii współczesnej Izraela, wciąż żywej, wciąż trudnej do jednoznacznego ocenienia, to głos w sprawie politycznej i wreszcie - film pacyfistyczny, obnażający absurd wojny.

A wszystko zaczyna się od rozmowy w barze. Boaz Rein Buskila, przyjaciel z czasów szkolnych reżysera oraz jego towarzysz broni z okresu pierwszej wojny izraelsko-libańskiej, opowiada mu koszmar senny, który nawiedza go od lat. W śnie usiłuje uciec przed hordą 26 wściekłych psów. Sen ma wyraźny związek z walkami na terenie Libanu, podczas których 18-letni wówczas Boaz strzelał do psów, które mogły ostrzec śpiących mieszkańców wioski przed nadciągającymi oddziałami izraelskimi. Pod wpływem zwierzeń przyjaciela Folman próbuje wrócić pamięcią do swoich wspomnień z tego okresu. Bezskutecznie. Okazuje się, że cały ten czas w jego pamięci po prostu nie istnieje. Reżyser wyrusza na poszukiwanie kolegów z wojska, aby móc spojrzeć na siebie ich oczyma, a tym samym obudzić pamięć. Kontakt z nimi uświadamia mu, jak strasznych spustoszeń w psychice młodych chłopców dokonała wojna. 
Pytanie 8: Realizujesz film dokumentalny o wydarzeniu z historii lub własnej przeszłości. Jakiej formy wizualnej użyjesz, by uzupełnić brakujące obrazy? Dlaczego?

20 GRUDNIA 2023 - I KRÓL RZEKŁ: CO ZA FANTASTYCZNA MASZYNA!

And The King Said, What A FANTASTIC MACHINE, reż. Axel Danielson, Maximilien Van Aertryck, 2023, Szwecja, Dania, 88 min.

Podróż po rozległym historycznie oceanie współczesnej kultury medialnej. Dowiadujemy się, jak powstała camera obscura, oglądamy pierwszy pokaz ruchomego obrazu, obserwujemy wynalezienie kamery internetowej, odwiedzamy dzisiejsze Hollywood i poznajemy lepiej świat wypełniony 45 miliardami aparatów.

Dowcipny i prowokujący do myślenia film śledzi rozwój kultury obrazu w znanej nam do tej pory formie. Łączy propagandowe materiały o Władimirze Putinie i Kim Jong-unie, z materiałami zza kulis grupy bojowników ISIS w Jemenie, newsami transmitowanymi na żywo, klipami rosyjskiej młodzieży wykonującej karkołomne akrobacje na szczycie najwyższych budynków świata, newsami transmitowanymi na żywo, a także wstrząsającymi fotografiami prasowymi przedstawiającymi przemoc.

Pytanie 9: Gdybyś mogła podsunąć twórcom dodatkowy materiał z internetu/mediów społecznościowych, to jaki i dlaczego? Koniecznie dodaj w mailu linka (lub użyj go w montażu)

10 STYCZNIA 2024 - NIE NA MIEJSCU

Matter Out Of Place, reż. Nikolaus Geyrhalter, 2022, Austria, 107 min.

Czy rozmaite metody pozbywania się śmieci mogą stanowić dobry temat dla filmu? Tak, jeśli zabiera się za to austriacki reżyser Nikolaus Geyrhalter. Najwyższa jakość zdjęć i dźwięku pozwalają przenieść się do odległych zakątków globu: do alpejskich kurortów, rajskich Malediwów, Nepalu i na koniec na pustynię w Nevadzie, podczas Festiwalu Burning Man. Patrząc, jak ludzie w tych miejscach pozbywają się odpadów, poznajemy lepiej naszą naturę początku XXI wieku i jej wpływ na planetę. Ten zadziwiająco piękny film, nagradzany na wielu filmowych festiwalach, wprowadza publiczność w dysonans, który długo z nią pozostaje. Angielski tytuł filmu „Matter out of Place” jest naukowym określeniem przedmiotu, który nie powinien się w danym miejscu znajdować. Film, pokazuje piękno naszej planety, jednocześnie uświadamiając, że trudno już znaleźć na niej miejsce, które nie byłoby zaśmiecone. 

Pytanie 10: “Nie mam nic do powiedzenia; tylko do pokazania” - odnieś powyższy cytat z Waltera Benjamina do filmu “Nie na miejscu”. Co właściwie MÓWI i/lub POKAZUJE nam twórca? Użyj obrazów, które Tobie kojarzą się z tym tematem.

17 STYCZNIA 2024 - KRAINA MIODU

Honeyland, reż. Ljubomir Stefanov, Tamara Kotevska, 2018, Macedonia Północna, 87 min.

50-letnia Hatidze mieszka z chorą matką w opustoszałej macedońskiej wiosce bez dróg, prądu i bieżącej wody. Hoduje pszczoły i jest ostatnią z linii niezależnych pszczelarzy, którzy sprzedają miód w małych partiach. Handluje nim w najbliższym mieście, oddalonym od jej domu o cztery godziny drogi. Codziennie chodzi po zboczu wzgórza, aby sprawdzić swoje ule. Kocha pszczoły, zaklina je śpiewem, delikatnie manewrując plastrami miodu bez kombinezonu, siatki na twarzy lub rękawiczek. Żyje tradycyjnie, w zgodzie z naturą. Jednak pewnego dnia do jej okolicy wprowadza się wielodzietna rodzina. W jej życie wkradają się wrzeszczące dzieci, ryczące krowy i silniki. 

Nowi sąsiedzi również hodują pszczoły, ale traktują miód i pszczoły zgoła inaczej. Tradycję zastępuje twardy biznes i maksymalna eksploatacja. Hatidze czuje, że to, czego nie da się zmienić, należy zaakceptować. Jednak nowi przybysze mogą poważnie zagrozić jej życiu oraz ulom, które posiada. Film ukazuje zanikającą tradycję szacunku do pszczół i traktowania ich jak partnerów, a nie poddanych człowiekowi niewolników produkujących miód. Pięknie sfilmowana opowieść daje nadzieję na zmianę komercyjnego nastawienia człowieka do pszczół i natury.

Pytanie 11: O jakiej osobie NIEPUBLICZNEJ i NIEZNANEJ POWSZECHNIE zrobiłabyś film dokumentalny? Odnieś swój wybór do kontekstu społeczno-polityczno-kulturowego i uzasadnij, dlaczego to bohater(ka) naszych czasów.

24 STYCZNIA 2024 - LOMBARD - POKAZ W KINIE

The Pawnshop, reż. Łukasz Kowalski, 2022, Polska, 75 min.

Poruszająca, pełna szalonego humoru opowieść o ludziach, którzy walczą o przetrwanie, pomagając jednocześnie bardziej potrzebującym.

Jola i Wiesiek to para w życiu i biznesie z Bytomia. Wraz z trójką swoich pracowników prowadzą prawdopodobnie największy lombard w Europie. Czas jego świetności minął jednak wraz z zamknięciem okolicznych kopalni i szerzącym się w mieście bezrobociem. Pozbawieni środków do życia mieszkańcy „polskiego Detroit” znoszą pod zastaw coraz bardziej absurdalne i bezużyteczne przedmioty. Upadającemu biznesowi nie pomagają ani szalone, marketingowe pomysły Wieśka, ani tym bardziej czułe serce Joli, która klientów wspiera nie tylko dobrym słowem, ale i gorącą zupą czy ciepłym kożuchem. Choć lombard przynosi straty, to staje się ważnym centrum życia lokalnej społeczności. Wkrótce jednak znajduje się na krawędzi bankructwa, a związek Joli i Wieśka zostaje wystawiony na próbę. W obliczu nadciągającej katastrofy, właściciele podejmą ostatnia próbę ratowania biznesu i miłości. 

Pytanie 12: Lombard to wspólnota, biznes, świat, stan umysłu. A Ty o jakim miejscu zrobiłbyś film? Pokaż je, opowiedz o nim i zmetaforyzuj.